կազմակերպութիւն։ Բայց գիտակցութեան պակասի
հետեւանքով, մրջիւնային կազմակերպութիւնը
ձուլուած Է անշարժ (կամ ծայր աստիճան
դանդաղաշարժ) ձեւերի մէջ, չունի հարկաւոր
ճկունութիւն, հեռատեսութիւն, ինքնապաշտպանութեան
բազմազան ձեւեր եւ ենթակայ է ամէն
մի պատահարի. մի քիչ խիստ կամ երկարատեւ
ձմեռ, մի քիչ անձրեւային գարուն, մի համաճարակ,
երեխայի չարութիւնը, հողագործի գութանը
կամ անցորդի կօշիկը կարող են յանկարծակի
վերջակէտ դնել հասարակութեան կեանքին: Եւ
եթէ մրջիւնները այնուամենայնիւ ապրում են, դա
պէտք է բացատրել արագ աճելու ընդունակութիւնով,-
ինքնապաշտպանութեան մի միջոց,
որ յատուկ է թոյլ ու անզէն հասարակութիւններին։
Մարդկային ընկերութիւններն էլ՝ իրանց
ծագման շրջանում տարերային բնոյթ են ունեցել,
հետեւանք են եղել հալածական բնազդի:
Բայց նրանք էապէս տարբերւում են մրջիւնայիններից,
որովհետեւ մարդը ընդունակ է, աւելի
կամ պակաս չափերով, բայց յամենայն դէպս
շատ աւելի բան մրջիւնը, գիտակցութիւն մտցնելու
իր անհատական ու ընկերային կեանքի մէջ,
անդրադառնալու երեւոյթների վրայ, դատելու,
ընտրելու, ծրագրելու, միջոցներ գտնելու եւ
իրականացնելու այն, ինչ որ ինքը համարում է
ցանկալի ու կարելի իր համար:
