Էջ:Ազգ և հայրենիք, Յովհաննէս Քաջազնունի.djvu/270

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված է

րից — ու մանաւանդ չշահագործենք մարդկային
լեզուի անճշդութիւնը, որ, յաճախ, արտայայտում
է նոյն բառերով տարբեր գաղափարներ:
Այո, գուցէ բջիջն էլ ունի իր բջիջային ինքնագիտակցութիւնը
եւ մարդկութիւնն էլ՝ իբրեւ
ամբողջութիւն՝ ունի իր գերմարդկային կամ
համամարդկային ինքնազգացութիւնը... Գուցէ՜։
Բայց ես այդ չգիտեմ ու չեմ կարող գիտնալ:
Գիտեմ միայն — եւ ինձ համար ա՛յս է կարեւորը
— որ իմ ինքնագիտակցութիւնն ու ինքնազգացութիւնը
ոչ բջիջային է, ո՛չ գերմարդկային,
այլ պարզապէս ու յստակօրէն մարդկային: Հետեւաբար
եւ իմ իդէոլոգիան կարող է լինել միայն
մարդկային, — ոչ աւելի, ոչ պակաս:
Մնացածը պարապ խօսքեր են, մտքի պարապ մարզանքներ:

Դառնալով անալոգիաներին, պէտք է նկատել
ամենից առաջ, որ օրգանիզմի մէջ բջիջների
փոխադարձ կապը օրգանական է, մինչդեռ անհտտի
կապը հաւաքականութեան մէջ՝ ընկերային է:

Տարբերութիւնը մեծ է:

Բջիջը կապուած է օրգանիզմի հետ շատ աւելի
սերտօրէն, քան անհատը ընկերային հաւաքականութեան
հետ — խօսքս այնպիսի բարդ
օրգանիզմների մասին է, ինչպիսին է մարդկայինը:—
Միւս կողմից, օրգանիզմը՝ իր ամբողջութեան
մէջ՝ շատ աւելի կախում ունի բջիջնե–