Էջ:Ազգ և հայրենիք, Յովհաննէս Քաջազնունի.djvu/296

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված է

մարդկութիւնը նաեւ ազգերի կեանքը ապահովելու
համար:

Մարդասպանը չի կարող արդարացնել իր արածը
այն առարկութիւնով, թէ ինքը ուժեղ է
եղել, իսկ ես թոյլ — ապացոյց, որ ինքը կարողացել
է ինձ սպանել, իսկ ես չեմ կարողացել
պաշտպանել իմ կեանքն ու գոյքը: Իմ այս կարգի
թուլութիւնը դեռ ապացոյց չէ, թէ ես անպէտք
եմ եղել կեանքի համար, ընդունակ չեմ
եղել ու, հետեւապէս, իրաւունք չեմ ունեցել ապրելու:
Եւ հակառակը՝ աւազակի յաղթութիւնը
դեռ ապացոյց չէ, թէ նա իրօք աւելի կենսունակ
է, աւելի պիտանի է կեանքի համար եւ ուրեմն
իրաւունք ունի ապահովելու իր գոյութիւնը՝ իմ
հաշուին:

Նոյնը եւ ազգերի միջեւ տեղի ունեցող պայքարի
վերաբերմամբ:

Ազգերի մշակութային կարողութիւնը — հետեւապէս
եւ ազգային արժէքը — ոչ միշտ համաչափ
են իրենց ֆիզիքական կարողութեան
քանակային, պետական կամ ռազմական ոյժին:
— Փոքր կոչուած ազգերը յաճախ մեծ դեր են
խաղացել ու անգնահատելի ծառայութիւններ են
մատուցել մարդկութեան: Պատմութիւնը փայլուն
ապացոյցներ է տալիս այս ուշագրաւ
ճշմարտութեան:

Եբրայեցիները շատ փոքրիկ ու շատ անկազմակերպ
ազգ են եղել, բայց տուել են մարդկու–