լեզուի այդ շիտակ ճամբից կամ կանգ առնի,
չգնայ մինչեւ վերջը։
Ազգերը, ինչպէս եւ անհատ քաղաքացիները,
սկսել են հասկանալ իրենց կարիճները, հետեւապէս
եւ իրաւունքները — որովհետեւ իրաւունքը
ուրիշ բան չէ, քան գիտակցած կարիքի ձեւակերպումը:
Ազդերը ուզում են ապրել ազգայնօրէն
եւ գիտեն — կամ դիտենալու վրայ են, — որ դրա
համար պէտք է ունենան Հայրենիք — մի տուն,
մի անկիւն, ուր կարողանան կենտրոնացնել իրենց
ստեղծագործական կարողութիւնը եւ ազատօրէն
կարգաւորէլ հաւաքական կեանքը —
ուրիշ խօսքով՝ պէտք է կազմեն Ազգային Պետութիւն:
Պէտք է կազմեն պետութիւն, որովհետեւ՝
ներկայ պատմական շրջանում՝ ուրիշ ոչ մի
կազմակերպութիւն չի կարող ապահովել ազգային
կեանքի իսկապէս ազատ, իսկապէս անկաշկանդ
զարգացումը: Ազգայնօրէն ապրելու ու զարգանալու
համար ազգը պէտք է շնչի ազգային մթնոլորտի
մէջ: Դպրոց, լեզու, առօրեայ ու պետական
կեանքի մէջ, ու գիտական հաստատութիւններ,
պատմական ու հնագիտական ուսումնասիրութիւններ,
գրադարաններ ու թանգարաններ,
թատրոն ու լսարան, գրականութիւն ու
մամուլ, արուեստ ու գեղարուեստական արդիւնաբերութիւն —
սրանք են, որ սնունդ են տալիս
հոգեկան մշակոյթին, այսինքն՝ սրանք են, որ
