բնական դաշնակիցներ են սրանք՝ պետական մի
միութիւն կազմելու համար:
Այդպիսի մի միութիւն — Անդրկովկասեան
դաշնակցական Ռամկավար հանրապետութեան
անուան տակ — կազմուեց 1918թ. սկզրներում,
ռուսական Մեծ Յեղափոխութեան առաջին շրջանում։
Կազմուեց, իսկոյն լուծուեց եւ, երեք տարի
անցած, վերակազմուեց — արդէն բոլշեւիկ–
Խան դրօշակի տակ:
1918 թուականին միութիւնը քանդուեց, որովհետեւ
կային ներքին անհամաձայնութիւններ
ու կային դրսում շահագրգռուած ոյժեր, որոնք
խրախուսեցին, բորբոքեցին ու շահագործեցին
այդ անհամաձայնութիւնները:
Դաշնակցութիւնը կազմող երեք պետութիւնների
մէջ կային սահմանային շատ կնճոտ վէճեր,
կար հնուց սնուած հակառակութիւն, փոխադարձ
անվստահութիւն, կասկած ու երկիւղ
եւ ապա՝ արմատական տարբերութիւն արտաքին
քաղաքականութեան վերաբերմամբ:
Եթէ Անդրկովկասի ժողովուրդները լինէին
քաղաքականապէս մի քիչ աւելի հասունացած,
եթէ մի փոքր փորձառութիւն ունենային պետական
կեանքի, թերեւս գտնէին մի ելք՝ ներքին
վէճերը խաղաղութեամբ ու սեփական ոյժերով
լուծելու համար:
Բայց այդ հասունութիւնն ու փորձառութիւն
չունէին նրանք ու դաշնակցութիւնը քանդուեց,
