Էջ:Աշխարհացոյց.djvu/28

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված չէ

յարեւմուտս, եւ զԵրասխ՝ յարեւելս, զԳայլ՝ ՚ի հարաւ, զԱկամսիս որ է Վոհ ՚ի հիւսիս։ Ունի լերինս մեծս երիս. ունի երէս, եղջերու, այծ եւ քաղս, առն եւ արտի, վիթ, եւ կըկիթ եւ խոզ. եւ ՚ի հաւուց ճարակաւորս, զորս կտքաւ, զարաւշ, զանիդ եւ զայլս. ունի եւ ջերմուկս եւ աղտս եւ զամենայն պարարտութիւնս երկրի։

Բ. Աշխարհ Հայոց. Չորրորդ Հայք, որ է Ծոփաց կողմն, յերի բարձր Հայոց, Մելտինէ քաղաքաւ սահմանի ըստ մտից, եւ ըստ հարաւոյ՝ Միջագետովք, եւ ըստ ելից Տարօնով։ Ունի գաւառս ութ. զԽորձայն՝ յելից հիւսիսոյ, ընդ որ իջանէ միւս Գայլ գետ առ Կողոբերդովն. զՀաշտէնս, յորմէ բղխեն աղբիւրք Տիգրիս գետոյ. իսկ ՚ի մտից Խորձայնոյ՝ է Պաղնատուն գաւառ, հանդէպ հոմանուն բերդով. եւ հանդէպ նորա ՚ի հարաւ՝ Բալախովիտ գաւառ. եւ ՚ի մտից նոցա Ծոփք, եւ Անձիթ գաւառ՝ ՚ի հարաւ, յորում Ծովք եւ Հոռէ բերդ. եւ ՚ի մտից նոցաԴէգիկ գաւառ, յորում բերդք Կռնի եւ Քրւիկ եւ Սոկ, որոց հանդէպ ՚ի հարաւ է Գաւրէգ գաւառ, ընդ որս եկեալ Արածանի խառնի յԵփրատ ՚ի քաղաքն Լուսաթառիճ, եւ երթալով զմտիւք՝ ելանէ ՚ի սահմանս Փոքր Հայոց, յելից Մելտինէ. եւ ապա խառնի ՚ի նա Կաւկաս, գալով ՚ի մտից կուսէ ՚ի լեռնէն որ կոչի Զիգոն Վասիթէոն, եւ նախ քան զանգանել նորայԵփրատ՝ խառնի ՚ի նա գետն Կառամինոն, որ գայ ՚ի Տորոս լեռնէ եւ ընկալեալ յԵփրատ գնայ ընդ հարաւ, հատանէ զլեառն Տորոս. յորում տեղւոջ գտանի ակն բիւրեղ. եւ ունի Չորրորդ Հայք էրէս եւ հաւս, եւ ՚ի գազանաց զառիւծ։

Գ. Աշխարհ Աղձնիք յելից կայ Միջագետաց, եւ հիւսիսեաւ առ Դկղաթով. ունի գաւառս տասն. զՆփռետ, զԱղձն, ընդ որոց մէջն իջանէգետն Քաղիրթ, զոր Շիթմա կոչեն Տաճիկք, այսինքն՝ արիւնարբու. յետ որոյ Քաղ գաւառ, եւ ՚ի լերինն ունի