Էջ:Աշխարհացոյց.djvu/35

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված չէ

սիսոյ Ասորօք եւ Հրէաստանիւ, յերի կալով նոցա։ Ունի փոքր աշխարհս հինգ. առ Եգիպտոսիւ՝ զՏաճկաստան, եւ զՄոնիքիտոս ծոց առ Կարմիր ծովովն, եւ զՓամանիտէ՝ յորում Փառան աւան, զոր կարծեմ ՚ի Տաճկաց Մաքա կոչել. որոյ կշիռ սկսանի լեառն որ կոչի Մելանա, եւ ձգէ զերկայնութիւնն ՚ի հիւսիւսի սակաւ ինչ զելիւք։ Յետ որոյ Եղանիտէ, եւ կայ առլեառնադաշտաւն։ Երջանիկն Արաբիա ունի զԹռաթենոն գետ, աղբիւր եւ ոչ մի. եւ է վեց մասն երկայն, եւ երկու լայն։

ԻԶ. Աշխարհ Միջագետք՝ յելից Ասորւոց, յերի մեծ Հայոց. սահմանի նովաւ ըստ հիւսիւսոյ, Բաբիլոնիւն եւ Անապատաւն Արաբեաւ։ Ունի լերինս երկու, ասէ Պտղոմէոս, զմինն կոչէ Սեգառոս, զոր ոչ գիտեմ ո՛վ է. եւ զմիւսն կոչէ Մասիոն, յորմէ ասէ երկու գետս բղխեալ, զմիւսն կոչէ Քաբառոն, զոր կարծեմ Խաբոր լինել. բայց սա ոչ ՚ի լեռնէ այլ ՚ի դաշտէ բխէ, հուպ յՌաշտինա քաղաք, որ անկանին յԵփրատ. եւ ՚ի հոմանուն լեառնէ բխէ Թրթար, եւ գնայ դէպ ուղիղյարեւելս, եւ միանայ յԵփրատ։ Զայս երկու գետս գիտեմ Միջագետաց Ասորոց. եւ լերինս երկու զԿոհի-Շնգար, եւ զմիւս լեառն երկայն՝ յորում Մարդէ բերդ, եւ Տուռապդին գաւառ եւ Բզաբդէ. եւ երկու այլ փոքունք լերինք, մի Ամադ, քաղաք իւր կոչի Ազիսուն. եւ միւս լեառն կոչի Բեմադա։ Եւ Եփրատ բաժանէ ՚իՄիջագետաց զԱսորիս, եւ զԱնապատն Արաբիա եւ զԲաբիլացոց աշխարհ։ Եւ Տիգրիս երթալով ընդ հարաւ՝ պատահէ լերինն, եւ ՚ի հարաւոյ ՚ի դառնալ յարեւելս կոյս՝ բաժանել ՚ի Միջագետաց, թողու զհիւսիւսեաւ զԱղձնիս Հայոց, որ է Արձն, յորում քաղաք Կուտեմռան, որ է Քղմար, եւ Քիշ եւ Շուկառաբա. եւամենայն քամի լերանց Հայոց ՚ի Դկլաթ իջանէ. նախ Քաղիրթ, որ բղխէ ՚ի լերանց Սալնայ եւ Սանասնոյ, եւ իջեալ կտրէ յիրերաց զՆփրկերտ եւ զՔղիմար, որով բաժանեցան Հոռոմք եւ Պարսիկք, եւ կոչի այժմ Շիթիթմա,