թեան ձեէերն ու երգերի գեղարուեստական արժէքը: Առաջիկայ տողերովս կ՚ուզէինք միայն պարզել ինչ ինչ տարամադրութիւններ եւ մեկնել մի քանի ոտանաւոր, իսկ ամէնից աւելի ցոյց տալ այն ելքը, որով նա դուրս է տալիս իր յուսախաբ դրութիւնից: Այդ ելքը վերին աստիճանի բնորոշ է թէ՛ բանաստեղծի եւ թէ՛ մեր մտաւորական զարգացման համար։
Սկզբից ի վեր Աւ. Իսահակեանի քնարը երկու լար ունէր, որոնք ամէնից բարձր ու յաճախ էին հնչում նրա հոգու մէջ. երկուսն էլ գեղում էին կորուստ եւ հիասթափութիւն
|
Այս երկու խոր վէրքի մրմռումն է, որ լսւում է նրա առաջին գրքի երգերից:Նա կեանք մտաւ մեծ յոյսերով, «ծովի չափ» սիրով եւ «շողաւոր» հաւատով. սիրով ողջունեց բոլոր ընկեր մարդկանց, սիրով մօտեցաւ կնոջ, — բայց երկու տեղն էլ հիասթափութիուն ունեցաւ եւ խորապէս խոցուած սիրտը լեցուեց վշտի երգերով:
Ով կրել է իր սրտում հաւատի անկումը եւ սիրու ցամաքելը, կամ խոստացել է մարդկանց հետ շփուելուց եւ անվստահ է նայում գեղեցկութեան, ով խորապէս զգացել է անյուսութեան մռայլ անդունդը եւ հոգու խաւարից ելնելու սոսկալի ճիղերը, նա՛ միայն գիտէ, թէ որքան ծանր է աշխարհում ապրել անսէր ու անընկեր:Սա մի ոդեվարք է, մի դժոխք — ամէն ինչ կորչում է աչքիդ, ամէն ինչ անիմաստ, գորշ ու մեռած. ու միայն րութ ցաւ ես զգում հոգուդ մէջ «մարած յոյզերի եւ յոյսերի» կսկիծը…
Բայց մարդն ուզում է ապրել եւ բանաստեղծը ելք է որոնում… «վրէ՜ժ,վրէ՜ժ» գոչում է նրա սիրտը. սակայն վրէժն անյարիր է բանաստեղծի նուրբ հոգուն եւ նրա տուած հանգիստը կասկածելի…
Թափառել՜, տեսնել նոր ափեր ու նոր մարդիկ,ընկնել բնութեան ծոցը… Զո՜ւր… «նա մենակ է, նա անընկեր , քամին ճակտին կր փչէ…» Ներքին անգոհութիւնը,սիրու ծարաւն եւ հաւատի տենչը հանգիստ չեն տալիս. բուժուելու հնար չկայ կարծես եւ բանաստեղծը մահ է երազում. «էրնէկ մեռնեմ , ցաւից պրծնիմ» , ուզում է կեանքին կամաւոր ու գեղեցիկ վախճան տալ «երկրի կապոյտ սըրտում» ծովի մէջ.
