Էջ:Գրական քննադատական երկեր, Նիկոլ Աղբալյան.djvu/321

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված չէ

արգասիքը—ահա հաւաքոյթների գերագոյն նպատակը:Այսպէս պէտք է վերաբերուել այն հեղինակներին որոնք ապրում են. հին հեղինակներին ու իրենց գոռծը կարելի է նաեւ գնահատել գրական պատմութեան տեսակէտից եւ որոշելով իւրաքանչիւրի ծառայութիւնտը մտքի, ղգացումի եւ ճաշակի զարգացման մէջ:

Զօհրապ մի քանի խօսքով բնորոշում է թրքահայ գրականութեան շրջանները. ազգային սահմանադրութիւնից առաջ չկայ հայ կեանք եւ գրականութիւնի. 60—ական թուականներից սկսում է գրականութիւնն ու լեզուի խնդիրը:Նրան յաջոռդում է յեղափխական շրջանի նախօրեակի գռականութիւնը, որի անվիճելի առաջնորդն է Արփիատ: Դռանցից յետոյ գալիս է յեափողական շրջանի գրականութիւնը, ում «ամէն ինչ տառապանք է, ամէն ինչ աղաղակ ու բողոք:Հայկական ջարդելու ականատես գրականութիւնն է, միտքերը՝ մըռալ, բառերը՝ դաշոյնի պէս պայլատակող. մահահոտ եւ արաիւնաներկ գրականութիւն հայկական ճակատագրին պէս»:

7* • Վարուժան ծնուել է 1884^1* * Սեբաստիայի ղէ՚֊ղերիդ ւ/(– կում . ուսել է Պ ո լիս , Վենետիկ եւ ք*ե լդիա • պաշտօնով ուսուցիչ է : Տեսել է 1896 թ* կոտո րածնե ր ր : Առաջին ոտանաւորը տպուե լ է 1903 թ՝ ք*աղմավէպում : «Երկ ու միջավայրեր հ ասում է նա ( ազդած՜ են ւէրաս• Վինետիկը իր Տիդիանով եւ Ֆլանղրիան իր Վանդէյկնե– ր Ոէք : Առաջինին ղոյներր եւ վեր 9նո յն բարբարոս իրապաշտութիւնը յօրինած են վրձինս՝ ղո ր սնափառութիւնն ունիմ թա թ խած՜ Ըէէաէու– միմիսւյն հայրենի հողին որդան կարմիրին մէջ եւ իր ծ՜ոված՜ուփ արեանր՝. 1*սկ բաղձան րս է ապագային մարգերուն նուիրել հզօր երղ մ ր որ հայրենիըր ինծի պէս արարած՜ մր ծնած ըլլալուն գո նէ 1ՈՒ՚.Ր ■ 5 • Աիրունու բնորոշում ով Վարուժանը անորմալ չէ * ունէ չոէ֊րջ պատրաստութիւն ել բազմակողմանի հմտութիւն ^ տիրում է հայ լեղ ուին աւելի ըան որեւէ բանաստեղծ՜ , նրա ընարը բազմակող¬ մանի է եւ ^տիեզերական , արուեստէն ել ղեղեդիկէն զատ չունենա- լով ուրիշ մտահոգութիւն) • նրա երդերն անկեղծ՜ են * նա առաջին իրապաշտ բանաստեղծն է • կրրէ հրապուրիչ պատկերների մէջ ան– գամ տռփանրի զգացում ժ տալէս• վերջապէս մի րանի տարուայ րնթացրում նա ստեղծել Հ մի ղործ եւ վաստակել հռչակ։ Տ. Ջէօկէւրե ան այսպէս է ներկւս յացնում Վարուժանի տա¬ ղանդի ղարղացումր• <հ) ա ռս ո ւոնե ր ր՝ք> պատանեկան ներշնչումներէ - 288 -