տակցած էի Պուլկարիայէն, Աուրիայէն, Հայաստանէն։ Ուր որ գարած էի, «Աշխարհ»դ նկաւոած էի իմս: Գիտէի դժուարութիւններդ: Գիտէի, որ յաճախ գրաշար չունեցար: Գուն գրեցիր, դուն շարեցիր, դուն սրրագրեցիր եւ փոխանակ այդ դժուարութիւնն եր ուն մէջ հայհոյելու, ուրախացար թերթին լոյսին եկող իւրաքանչիւր թիլին առիթով։
Այդ երեկոյ խօսքս կարճ էր։ Անակնկալը լեզուս հաշմած էր։ Ոայց կր յիշեմ, որ ըսի.– Արտորանօք կու գայի այս երեկոյթին, ճամբան հանդիպեցայ երիտասարդի մր, որ զիս կեցնելով հարց տուաւ.– Ո^ւր կաճապարես; Ըսի.- «Աշխարհ» շաբաթաթերթիքսանհինգամեակի երեկոյին: Հա, ըսաւ երիտասարդը, ինծի ալ կր ղրկեն, այդ թերթին նամակ մը պիտի գրեմ, որ դադրեցնեն, կարդալու ժամանակ չունիմ: Նոյնիսկ նամակ գրելու ժամանակ չունիմ, ու թերթր կր շարունակէ գալ:
Պատասխանս ալ րսի ներկաներուն.– երիտասարդ, կր մաղթեմ, որ այդ նամակը գրելու ժամանակ չունենաս, հայ թերթին համար դրամ վճարէս, որպէսդի Փարիդի մէջ հայ դիրը շարունակէ ապրիլ ու ժամանակ ունեցողները հայերէն կարդան:
Ժպտեցար, ինչպէս դուն կրնայիր ժպտիլ երբ խօսքիս մէջ զայրոյթ կար:
Իսկ անդիէն, կարիկ Պասմաճեանր խնդալով հարց տուաւ ինծի.– Ըայց ինչս՜*ւ զայրացած ես եւ որո՜*ւ դէմ: կեանքը, երկրին պայմանները այսպիսին են:
Գուն, Աւետիս կամ Մասիս, հոսանքն ի վեր քալեցիր ամբողջ կեանքիդ ընթացքին թէՀ Թուրքիոյ եւ թէ/ Ֆրանսայի մէջ:
Յաջորդ օրը, երբ ւՒամադրուեցանք Յատէ սրճարանը ու թերթին համար քեզի տուի երեք յօդուած, մեր սիրելի Շամիկեանին ներկայութեան, կարդացիր, կր տպագրեմ ըսիր։ ես կուզէի խօսքս շարունակել, իսկ դուն,– Տղաի ըսիր, շուրջդ գեղուհիներ նստած են, քիչ մրն ալ այդ մասին խօսէ, այլապէս, շարունակ յօդուածներ, ազդ, հայրենիք, ի՞նչ մարգ ես դուն:
Շամիկեանր խնդաց, իսկ խնդուքը վարակիչ է գիտես:
Ով կըսէր, թէ կարճ միջոց մը ետք պիտի րնդմիշտ թողէիր մեզ:
Յու մասիդ վէպ կաք1եէի է գրել: Հաշուիչ մեքենաներ, եթէ ու զեն տառապանքիդ գումարը հաշուել, կր կոտրտին:
Հալէպ
