հարցուփորձէ մր ետք անուանափոխ Հրէշը, հայութեան բնաջնջումը նիւթողներէն Թալէաթր, դիտապաստ գետին տապալեր ու... չփախաւ։
Ըսաւես սպանների հրէշը։
Առաջին վայրկեանէն փնտռեցի Յարութիւն Պաղտասարեանը «Յեղափոխութեան Պողոտայ»ին վրայ:
Երբ հնչեց դրան զանգը, կանացի ձայն մը հրամեցէք ըսաւ։ Հայաստանէն կոլ գամ, րսի։ Պապա, բացագանչեց աղջիկրէ ՀայաստանԷն հիւր ունինք։ Ա այր, հայր, աղջիկ շրջապատ երին զիս։ Ըսի Պելկրատ գալուս նպատակը։
Աղջիկը յաՐ^*յ* Պ՝իտէք Ը՞նչ կքը^էՒ աՏս վայրկեանիս, ահա, նստած նամակ կր գրէի Յովհաննէս Շիրաղին։ Տուէք ինծի, ես անձամբ կր տանիմ ըսի։ Վերադարձիս, երբ նամակը յանձնեցի Շիրաղին ու րսի, թէ Պելկըրատէն կու գամ, անմիջապէս տուաւ Օրդ. Պաղտասարեանին անունը եւ աւելցուր խնդալով.- Աիրո^ւն աղջիկ է։ Միշտ կր գրէ ինծի։
Հայր Պաղտասարեան առաջարկեց, որ լոլացուիմ, հանգստանամ ու յետոյ անցնիմ գործի։ Ես Հակ առակը կր պնդէի։ Տուի անունները այն գրողներուն, որոնց հետ տեսնուիլ կ*ուզէի։ Հեռախօսեց բոլորին։ Զարմանալի երեւոյթ։ Առաջին երեքը մեկնած էին ծովափ։ Տունն էր միայն Տեսանքա Մաքսիմովիչր, որուն հետ ժամադրուեցանք յաջորդ օրուան յետմիջօր էին։
Ժամանակ ունէինք հայեր տեսնելու։ Այդ Արտովս էր։
Առաջին այցելութիւնը տուինք Արշալոյս Աստուածատուրեանին, որ Հանրապետական Հայաստանի օրերուն եղած է Ալեքպոլի քաղաքապետը։
Տուն չէր Աստուածատուրեանին կացարանը այլ... գրատուն։ Ամէն կողն գիրքեր, նստելու տեղ մր դժուարաւ ճարեցինք։
հ՝իտէ**ք, ընկեր Աստուածատուրեան, ըսի, ձեր գրատունը որուն տունին կր նմանցնեմ, կր նմանցնեմ Ա. Խոնդկարեանի տան, ի Փարիղ։ Անոր տունին մէջ ալ նստելու անկիւն մը դժուար ճարեցի։
Հա, ուրեմն ճանաչում ես, ըսաւ, էս էռ Խոնդկարեանին։ Այո, ըսի, գացած եմ իր տունը։ Վանեցի Աարպիս Ջրրաշեանր տարաւ ղիս։
Երկար խօսեցանք հին ու նոր Հայաստաններու մասին։ Եր րժշկուհի կինը գացած էր երեւան ու խանդա վառ էր Հայաստանով։ Ենքն ալ կ*ու զէր երթալ մէյ մը տեսնել Լենինականն ու երեւանը։
Ըաբգէն Աստուածատրեանը, որ ներգաղթի կոմիտէի նախագահն էր, ձեր ի^նչր կ*րԱար, հարց տուի ես։ եղբօրորդիներ ենք, եղաւ իր պատասխանը։
Միջոց մր ետք դարձեալ հարց կու տամ.– Սա նամակներու դէզեր ր Ի՞նչ պիտի ընէք։
