Էջ:Թումանյանի ԵԼԺ հ8.djvu/169

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

մեջտեղից, էդ թափ<առական> ժողովոլրդները՝ կիմերացիք, սկյութները և այլք արգելք չտեսնելով իրենց ճամփին, հեղեղեցին Ասորեստանը ու շատ նպաստեցին նրա [արագ] [շուտափույթ] կործանմանը։ (Որի ժառանգությունը քաղդեացիների միջոցով անցավ Պարսակաստանի) Никольский, «Древности восточные».23

Հռոմի պատմիչ Ամմիան Մարցելիուսը, Ք<րիստոսից> 330 տարի հետո էդ ցեղի մասին ասում է՝ նրանց լավականությունը պատերազմն է։ Ոչ տաճարներ ունեն, ոչ սրբություն։ Մերկ սուրը տնկում են գետնին ու երկրպագում... կողոպուտի համար նրանք հարձակվում են հարևան երկիրների վրա, գնում են մինչև Հայաստան ու Մարաստան։ К.Ган, Нзв<естия рим<ских> пис<ателей> о Кавк<азе>, т. <стр.>, 190:

Ասում է, սրանց վայրագությունը անցնում է ամեն հասկացողությունից։ 24 Հարձակվում էին անակնկալ և այլն <…>:

Նրանց հարձակումների առաջն [առնելու] [փակելու] համար՝ պարսից թագավորները, որ տիրում էին Կովկասում, [շինեցին] պարիսպներով ու ամրոցներով փակեցին Կովկասի շթայի երկու անցքերը՝ շինելով Դարիալը կամ Դարիալլան, որ կնշանակի րաբիան կարճ միջոցով։ Արևմուտքից եկածները նրանց հետ էին մտնում պայքարի։ Եվ Կովկասհ ժողովուրուրդների պատմությունը ղրանց՝ էդ հզորների մրցության պատմությունն է գրեթե միաժամանակ։

ալաններ, խազարներ, հոներ, սկյութ<ներ> կիմեր (?), որոնց դեմ պարիսպներն ու դռները <…>: