Էջ:Թումանյանի ԵԼԺ հ8.djvu/210

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

Այսր նորոգ հարուածոց սկիզբն եղև ի զորաց սկիւթացւոց՝ այսինքն՝ թաթարաց, [որք յարձակեցան բազմութեամբ բազում անգամ յաշխարհ մեր՝ ի զորանալ անդ ճինկիզ Խանին, մանավանդ յետ մահու նորա]: Այչ գիտել արժան է, զի ազգք սկիւթացւոց, որք կոչին թաթարք, բազում են, և ի բաղում ցեղս և ի թագաւորութիւնս բաժանեալ, և ունին այլ և աւնանս. ոմանք ասին քերաթիք կամ ղալմուխք, ոմանք մուղալք կամ մուղալք, խատայք կամ հիւթայիք, ոմանք քոքոնորք կամ սիփանք. այլք նայիմանք, Թիպետք (Տիբետ)27. թուրփանք, թուրք, թուղարք կամ թուխարիք. խարախատայք, խարախրումք (кара корум)222 խաղախք, մաղքութք, հոնք կամ խուչախք, որք և ասին վերին քուշանք և այլն. զորս առ հասարակ կոչեմք սկիւքթացիս կամ թաթարս։ Բազումք ի սոցանե ընդ ժամանակս ժամանակս բազմութեամբ հատուածեալ յայլև այլ աշխարհս, մանավանդ յԵւրոպիա, ևս ի պարսս և ի հնդիկս և ի փոքրն Ասիա և յայլ տեղիս, և բստ իւրաքանչիւր ազգաց փոփոխեցան ի պէս պէս կրօնս, և զոմանս փոխարկեցին յօբէնս իւրեանց..» (Չամչ<եան>, Գ. գլուխ 197)23։

արաբ<ական լեռնական Հռոմ<եական> պատմություն, մեծ պետ<ություններ> պատ<երազմի> դաշտ

Երեք մեծ մայր ցամաքների մեջտեղը, ուր նրանց ճանապարհները գալիս են միանում

(III, 248 վերջը). 24924, ուր պարթևական գոչած[զորքը] հեծելագնդերը Հռոմի լեգեոնների հետ Միջագետքի [այր֊ված] արևակեզ դաշտերում։