Այստեղ պետք է ներսը նայել։ Սի ծանր հոգեկան կռիվ կա, մի դրամա կա բանաստեղծի հոգում։ Այնտեղ կռվում, մրցում են զգայուն բանաստեղծն ու հայրենասեր քաղաքացին․ երկու տարբեր զգացմունքներ հոշոտում են բանաստեղծի սիրտը, մի երկվություն է առաջ զալի, և նա այս էլ է ասում, այն էլ։
Նա, որպես աստծո առաքյալ, խաղաղ վեհությամբ ասում է․
|
Եվ հանկարծ, որպես հայրենասեր քաղաքացի, շուրջը նայելով յուր ցասման տենդի մեջ գոչում է.
|
Այս մի ներքին պատերազմ է, և հասարակության ծանր պիտույքը ճնշում է բանաստեղծի ոգևորության բարձր թռիչքը, ազգի վիճակը ծանրանում է սրտին և իջեցնում, տանում է մինչև այն առօրյա հոգսերի հրապարակը, որտեղ Ապոլլոնի քնար չի հարկավոր, այլ կոպիտ խոսքեր, գոռում–գոչում ։
Իր հասարակության և հայրենիքի ցավերից փոքրանում է բանաստեղծի ոգին, որ պետք է լայն լիներ, որքան տիեզերքը, նեղանում է հայացքը, որ պետք է թափանցող լիներ, որքան այդ տարածության խորությունը։
Նա նեղանում է արդեն, երբ որ բնության մեջ միայն մարդկային կողմն է զբաղեցնում նրան, այստեղ էլ ավելի նեղանում, ամփոփվում, սահմանափակվում է յուր փոքրիկ շրջանով, այդ շրջանի [հասարակական] հաշիվներով ու շահերով։ Դադարում է աստվածային կրակի քուրմ լինելուց։