Էջ:Խաչատուր Աբովյան, Երկերի լիակատար ժողովածու, հատոր 3 (Khachatur Abovyan, Collective works, volume 3).djvu/170

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

դնես։ Ա՛ղասի ջան, Աղասի. երաբ սիրտդ քար ա դառել, երաբ աչքդ ծաղիկ ու թուփ էլ չի՛ տեսնում, երաբ երեսդ մի երկնքին չե՞ս քցում, որ տեսնիս՝ թե ի՞նչ մրրած ամպեր են առաջիդ կանգնած, ի՞նչ կրակ է վերևիցը վեր թափում, չես իմանում միթե՝ ա՛նիրավ, ա՛նջիգյար՝ թե էս կրակն ու էս բոցը, էս ծուխն ու էս ամպը իմ բերնիցն են դուս գալիս, իմ սիրտս ա քուլա քուլա իրանից հանում, վերևն աստղերը խավարակնում, բռնում, ներքևը սար ու ձոր պապանձացնում, անձող շինում»։

«Հարիր անգամ գերեզմանի դուռը հասել՝ էլ եդ եդ եմ էկել, հարիր անգամ արեգակը որ մեր մտավ, ես էլ իմ հոգիս հետը ճամփու քցեցի, ու ա՜խ՝ էլի ծեգը բացվելիս, հենց իմանում էի, հողումն եմ, չէի ուզում շունչ քաշեմ, հենց իմանում էի, մեռելների կոխքին եմ, չէի կամենում, գլուխս բարձրացնեմ, ու էլի մորդ՝ ա՜խ՝ քո ումբրը խավարած մորդ ձենն որ անկաջս չէր ընկնում, էլ եդ աչքս բաց էի անում, մազերս նրա ոտի տակին փռում, որ կամ ինձ սպանի, կամ թե չէ մահի ձեռիցը չխլի, ինձ սաղ սաղ էսպես չէրի, չխորովի, ամա էլի որ նրա էն խավարած աչքերը, էն չորացած, մազ դառած ջանը որ աչքովս էր ընկնում, որ իմանում էի, թե նա էլ քո ցավն ա քաշում, քո դարդովն ա էնպես փոթոթվում, քո-քո ջանի՛ն մեռնիմ, միտք էի անում, որ թե ես էլ մեռնիմ, էլ նրան աշխարքումը պահող չի ըլիլ, որ ես կորչիմ, նա էլ կենդանի հետս պետք է հողը մտնի, կամ ջուրն ընկնի, խեղդվի, որ միտք էի անում, թե նրա խորոված սիրտը ինձանով ա մի քիչ հովություն գտնում, քո կարոտը, քո հոտն ու համը քիչ թե շատ՝ ինձանից ա նա առնում, ինձ որ չունենա, կամ սովը պետք է նրան սպանի, կամ քարեքար ընկնի, մեկ բուռը հողի, մեկ օրհնած տեղի էլ հասրաթ մնա։ Ի՞նչ պետք է անեի, ո՞ր ջուրն ընկնեի․ հոգիս իմը չէր՝ որ հանեի, նրան տայի, բալքի նա ապրեր, քեզ տեսներ, քո արդար ձեռը բռներ, գար գերեզմանս ու գլխիս կանգներ, ասեր, «Ա՛ղասի ջան՝ է՛ս ա Նազլվիդ հանգստարանը, է՛ս հողին նա իր ջանը ղուրբան տվեց, հետս խոսում չէր, որ դարդն իմանայի, ես էլ չոփ էի դառել, աշխարքն աչքիս փուշ կտրել, որ մեկ մոտին նստեի, քրտինքը սրբեի, կամ մեկ սառը ջուր տայի։ Ես ի՛մ տեղումն էի կրակի միջումն էրվում, սա իր բարձի վրա. ես իմ գլուխս էի բարձրացնում՝ որ հոգիս տամ, սրա հրեշտակն էի տեսնում գլխին պտիտ գալիս, ես ա՜խ էի քաշում, որ ձենս քո՛ անկաջն ընկնի, սրա անկաջն էր ընկնում, սրան էրում, մաշում։ Ա՜խ՝ հինգ ամիս էսպես տանջվեց, չարչարվեց էս խեղճ ջրատարը, ո՛չ դեղ կարաց սրան եդ բերիլ, ո՛չ դեղապետ, ո՛չ տերտեր, ո՛չ հսկումն, ո՛չ աղոթք, ո՛չ սրբություն։ Մեկ առավոտ էլ՝ ա՜խ՝ էն սհաթը գնա, ո՛չ եդ գա, աչքս բաց արի, որ վեր կենամ, կամ երեսը ծածկեմ, կամ տեղը փոխեմ, տունը գլխիս փուլ էկավ․ աչքերը երկինքն էր քցել, երեսն աղոթարանը, ձեռ ու դոշ բաց արել, հենց իմանաս՝ էն եդին սհաթին էլ իր հրեշտակին ուզեցել էր խնդրի մի քիչ համբերի, որ բալքի թե էս սհաթին էլա մեկ դուռը բաց էիր արել, մեկ քեզ տեսել էր, մեկ հասրաթդ առել էր ու հետո հոգին տվել։

«Ընկի՛ր գերեզմանի վրա՝ Ա՛ղասի ջան՝ էս գերեզմանը քո արնի գինն ա, քո աչքի լիսն ա էստեղ թաղած, երեսդ հողին տո՛ւր, որ բալքի հողն էլա նրա մուրազը տա, բալքի հողիցն էլա գալդ իմանա ու գերեզմանումն