Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 10.djvu/611

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված չէ

Կոլտնտեսությունների և ԱՈ թ 1928 վետս Ի Վ D ( 1940 ւ կ ա ն հզ–ներո 1950 տնտ Վ) 1960 ե Ա ՈԼ թ 1970 Աղյո ► յ ու ն ն 1980 ււսակ 2 ւերի 1983 Կոլտնտեսություններ (ներառյալ ձկնորսականը) Սովետական բոլոր տնտեսություն– ները

  • 1982

33,3 1․4 236,9 4,2 123,7 5,0 44,9 7,4 33,6 15,0 26,3 21,1 26,4* 22,0 Ցանքատարածությունները, մլն Аш-ով Աղյուսակ 3 1940 1965 1970 1980 1983 Ամբողջ ցանքատարածությունը 150,6 209,1 206,7 217,3 213 Հացահատիկ 110,7 128,0 119,3 126,6 128,8 Տեխ․ կուլտուրաներ 11,6 15,3 14,5 14,6 14,3 Կարտոֆիլ և բանջարաբոստանային կուլտուրա– ներ 10,0 10,6 10,1 9,2 9,2 Կերային կուլտուրաներ 18,1 55,2 62,8 66,9 68,7 Մաքուր ցելեր 26,9 14,7 18,4 13,8 19,5 Գյուղատնտեսական բույսերի բերք ատ Աղյուսակ 4 վ ու թ յ ու ն ը ց(հա) 1940 1961-65 1971–75 1976-80 1983 Բամբակենի 10,8 20,6 27,3 29,3 28,9 Շաքարի ճակնդեղ (գործարանային) 146 165 217 237,0 234,0 Վուշաթել 1․7 2,6 3,7 3,4 4․4 Արևածաղիկ 7,4 11,2 13,2 11,8 11,8 Կարտոֆիլ 99 94 113 117,0 121,0 Բանջարեղեն 91 116 138 153,0 159,0 Աղյուսակ 5 Կենդանիների և թռչունների գլխաքանակը (բոլոր կատեգորիա– յի տն տեսություններում առ 1-ը հունվարի) մլն գլուխ 1941 1946 1961 1966 1971 1980 1984 Իաշոր եղջերավոր կենդանիներ 54,8 47,6 75,8 93,4 99,2 115,1 119,1 այդ թվում՝ կովեր 28,0 22,9 34,5 39,3 39,8 43,4 43,8 խոզեր 27,6 10,6 58,7 59,6 67,5 73,4 78,5 Ոչխարներ և այծեր 91,7 70,7 140,3 135,3 143,4 147,5 151,5 Թռչուն 255,7 131,7 515,6 490,7 652,7 1032,4 1067,5*

  • 1982

Աղյուսակ 6 Կենդանիների և թռչեի մթերատվությունը կոլտնտես ու– թյ ուններ ու մ, միջտնտեսային ձեռնարկություններում և սո– վետական տնտեսություններում 1940 1945 1960 | 1965 1970 1980 1983 Մեկ կովի տարեկան միջին կաթ– նատվությունը (կգ) Մեկ ոչխարի միջին տարեկան բըր– դատվությունը (կգ) Մեկ հավի միջին տարեկան ձվա– տվությունը (հատ) 1185 2,2 987 1,9 1779 2․6 85 1853 2,7 132 2110 3,1 166 2149 3,1 201 2264 3,2* 207*

  • 1982

անգամ (40 մլն–ից հասել է 161 մլն հա)։ 1980-ին գործում էր բույսերի պաշտպա– նության 4 հզ․ կազմակերպություն, որ– տեղ աշխատում էին ավելի քան 37 հզ․ մասնագետ։ ՍՍՀՄ–ը Բույսերի պաշտպանության մի– ջազգային կոնվենցիայի (1951-ից), բույ– սերի պաշտպանության Եվրոպական Ц Միջերկրածովյան (1957-ից), ՏՓԽ–ի կազ– մակերպությունների անդամ է։ Անասնապահ ու թյ ու ն։ 1982-ին ՍՍՀՄ–ում արտադրվել է 15,4 մլն ա միս (սպանդային զանգվածով), այդ թվում՝

ՌՄՖՄՀ՝ 7,7, Ուկր․ ՍՍՀ՝ 3,5, Ղազախ․ ՍՍՀ՝ 1,1 մլն ա։ Կաթ արտադրվել է ՌՍՖՍՀ՝ 47,4 մլն ա, Ուկր․ՄՍՀ՝ 20,6 մլն տ, ԲԱՄՀ՝ 6,1 մլն ա, Ղազախ․ՄՄՀ՝ 4,5 մլն m։ 1976–80-ին 1971–75-ի համեմատ մսի տարեկան միշին արտադրությունն աճել է 6%-ով։ Կենդանիների գլխաքանակի և մթերատվության տվյալները տես աղ․ 5 և 6։ Հանրային անասնապահության զար– գացման ժամանակակից Փուլին բնորոշ է ճյուղի ինտենսիվացումը U մթերատվու– թյան կայուն բարձրացումը։ Անասնապա– հությունը զարգանում է կերային բազայի անընդհատ ամրապնդման, հոտի ցեղա– յին կազմի և խնամքի պայմանների բա– րելավման, անասնապահական շենքերի շինարարության ընդլայնման, արտադր․ պրոցեսների մեքենայացման, աշխատան– քի արդյունավետ կազմակերպման հի– ման վրա։ Տնտեսություններում մեծանում է տարբեր կերերի արտադրությունը (խո– տալյուր, կերային շաքարասնկեր են)։ Կերարտադրությունում ընդլայնվում է սե– նաժի բրիկետավորված, հատիկավորված կերերի կիրառումը։ Աճում է անտիբիո– տիկների և միկրոտարրերի օգտագործու– մը անասնապահության մեշ։ Գյուղատնտ․ կենդանիների տոհմային հատկանիշների բարելավմամբ զբաղվում են տոհմային տնտեսությունները, տոհ– մային գործի և արհեստական սերմնավոր– ման պետ․ կայանները, տոհմաբուծարան– ները, սովետական տնտեսությունները, կոլտնտեսությունները, ձիաբուծարան– ները։ Անասնապահության առաջատար ճյուղերի (տավարաբուծություն, խոզա– բուծություն, թռչնաբուծություն են) հետ մեկտեղ սովետական իշխանության տա– րիներին մեծ զարգացում են ստացել նաե ձիաբուծությունը, գազանաբուծությունը, եղշերվաբուծությունը, մեղվաբուծու– թյունը, շերամապահությունը են։ Ընդհանուր քանակում (առ 1․1․1982) տոհմային ձիերը կազմում են 99% (5,0 մլն)։ ՄՄՀՄ–ն ամեն տարի տարբեր երկրներ է արտահանում մսատու, սպոր– տային և տոհմային ձիեր, ինչպես նաե գազանաբուծության արտադրանք, մոր– թի։ ՄՄՀՄ մի քանի շրջաններում գյուղա– տնտեսության կարեորագույն ճյուղ է հս․ (Ծայրագույն Հս․) և պանտային (Պրի– մորիեի, Ալթայի երկրամասեր, Կրասնո– յարսկի երկրամասի հվ․, Ղազախ․ ԱՄՀ) եղշերվաբուծությունը։ 1980-ին հս․ եղ– ջերուների գլխաքանակը 2,3 մլն էր, եղ– շերվի մսի արտադրությունը՝ 23,3 հզ․ ա (սպանդային զանգված)։ ՄՄՀՄ–ում մթեր– ված պանտերի 60–65%–ն արտահանվում է։ Մեղվաբուծությունը զարգացած է երկ– րի գրեթե բոլոր շրջաններում (բացառու– թյամբ տունդրայի և անտառատունդրա– յի)։ 1980-ին ՄՍՀՄ–ում կար 8,2 մլն մեղ– վաընտանիք, որից 3,9 մլն՝ հանրային տնտեսություններում։ 1976–80-ին մեղրի տարեկան միշին արտադրությունը կազ– մել է մոտ 190 հզ․ ա։ Շերամապահու– թյամբ զբաղվում են մասնագիտացված խո– շոր տնտեսությունները։ Մտացված բոժոժ– ների ընդհանուր քանակի կեսից ավելին արտադրում է Ուզբ․ ՍՍՀ–ը։ 1980-ին ստաց– վել է 49 հզ․ ա բոժոժ, արտադրվել՝ 3604 иг մետաքսահումք։ Անասնապահության զարգացման գոր– ծում մեծ դեր ունի ՄՄՀՄ ա ն ա ս ն ա– բուժական ծառայությունը։ Աովետական իշխանության տարիներին վերացվել են գյուղատնտ․ կենդանիների հատուկ վտանգավոր հիվանդությունները՝ ժանտախտը, խոշոր եղջերավորների հա– մաճարակային թոքաբորբը, այծերի վա– րակիչ պլերոպնեմոնիան, վարակիչ էն– ցեֆալոմիելիտը, ձիերի վարակիչ սակա– վարյունությունը են։ Մերձբալթյան հան– րապետություններում, Բելոռուս․ ՄՄՀ–ում,