Jump to content

Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 11.djvu/705

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված չէ

Տիեզերական տարած ու թյան հետազոտ ությ անների հիմնական իրադարձ ու թյ ունները Արբանյակի, CI Արբանյակի, Արձակման տարեթիվը & A jy տիեզերանա– վի, կայանի Հիմնական բնութագիրը Արձակման տարեթիվը ft А տիեզերանա– վի, կայանի Հիմնական բնութագիրը с․ անվանումը С* անվանումը 4․10․1957 ՍՍՀՄ Առաջին սովե– տական Երկ– Հասել է առաջին տիեզերա– կան արագության 19․4․1971 ՍՍՀՄ «Սալյուտ» Առաջին երկարաժամկետ օ– դաչուավոր ուղեծրակայան։ րի արհես– 19․5․1971 ՍՍՀՄ «Մարս–2*1 ԱՄԿ–ները դուրս են բերվել տական ար– 28․5․1971 «Մարս–3») Մարսի արհեստական ար– բանյակը բանյակների ուղեծրեր 2․1․1959 ՍՍՀՄ <Լունա–1* («Մեչտա») Հասել է երկրորդ տիեզերա– կան արագության։ Կայանը մոտեցել է (4․1) Լուսնին՝ 6000 կմ հեռավորության վրա։ Հետազոտություններ մերձլուսնային և միջմոլո– րակային տարածությու– (27․11 և 2․12)։ «Մարս–2» պատիճը հասել է Մար– սի մակերևույթ, իսկ «Մարս–3»-ի իջեցվող ապա– րատը ՓաՓուկ վայրէջք է կատարել մոլորակի մակե– րևույթի վրա, հաղորդել ԱՄՆ նում։ ԱՄՆ տեսաազդանշաններ։ 3․3․1959 «Պիոներ–4» Արեգակի առաջին արհեստա– 30․5․1971 «Մարիներ–9» Մարսի առաջին արհեստա– կան արբանյակը։ Տասել է ԱՄՆ կան արբանյակը։ երկրորդ տիեզերական ւս– 3․3․1972 «Պիոներ–10» ԱՄԿ–ի անցում Ցուպիտերի ՍՍՀՄ րագության։ և Փոքր մոլորակների մո– 12․9․1959 «Լունա–2» Կայանը հասել է (14․9) Լուս– տով և Արեգակնային հա– ՍՍՀՄ նի մակերևույթ։ մակարգի սահմաններից 4․10․1959 «Լունա–Յ» Լուսնի շրջանցում։ Լուսնի ՍՍՀՄ դուրս գալը։ չերևացող երեսի լուսանկա– 8․6․1975 «Վեներա–9» Վեներայի առաջին և երկրորդ րահանում և հաղորդում 14․6․1975 «Վեներա–10» 1 արհեստական արբանյակ– ՍՍՀՄ Երկիր։ ներ, մոլորակի մակերևույ– 12․2․1961 «Վեներա–1» Առաջին ԱՄԿ–ի թռիչքը դեպի Վեներա։ Կայանը մոտե– ցել է (19-20․5․ 1961) Վե– ներայի մակերևույթին՝ 100 հզ․ կմ–ւց պակաս հեռավո– թի համայնապատկերի լու– սանկարահանում (22․10 և 25․10)։ Մոլորակի և մերձ– մոլորակային տարածու– թյան կոմպլեքսային հե– ՍՍՀՄ րության վրա։ ՍՍՀՄ ԱՄՆ տազոտություններ ։12․4․1961 «Վոստոկ» Մարդու (Ցու․ Ա․ Գագարին) 15․7․1975 «Սոյուզ–19» «Ապոլլոն–Սոյուզ» ծրագրով առաջին պտույտը Երկրի «Ապոլլոն» J առաջին միջազգային թռիչ– ՍՍՀՄ շուրջը։ քը, «Սոյուզ–19» (Ա․ Ա․ Լեո– 16․3․1962 «Կոսմոս» Այդ սերիայի առաջին ԵԱԱ։ նով, Վ․ Ն․ Կուբասով) և 1․11․1962 ՍՍՀՄ «Մարս–1* Դեպի Մարս ԱՄԿ–ի առաջին թռիչքը։ Կայանն անցել է «Ապոլլոն» (Թ․ Ստաֆորդ, Վ․ Բրանդ, Դ․ Սլեյտոն) ՍՍՀՄ «Վոսխոդ–2» (19․6․1963) մոլորակի մոտով։ տիեզերանավերի կցում, 18․3․1965 Առաջին անգամ մարդու դուրս համատեղ ու առանձին գի– ՍՍՀՄ «Լունա–9» գալը բաց տիեզերք։ ԱՄՆ տական և տեխ․ Փորձեր։ 31․1․1966 Լուսնի մակերևույթի վրա ավտոմատ լուսնակայանի ՓաՓուկ վայրէջքը։ 20․8․1975 9 ․9․1975 «Վիկինգ–1»1 «Վիկինգ–2>/ Մարսի հետազոտություններ՝ նրա մակերևույթի վրա կենսբ․ ակտիվության նշան– 31․3․1966 ՍՍՀՄ «Լունա–10> Լուսնի առաջին արհեստա– ների հայտնաբերման նը– 15․9․1968 կան արբանյակը։ ԱՄՆ պատակով։ ՍՍՀՄ «Զոնդ–5» 1 Պտույտներ Լուսնի շուրջը ե 20․8․1977 «Վոյաջեր–2») Ցուպիտերի, Սատուռնի ե 10․10․1968 ՍՍ^Մ «Զոնդ–6»/ վերադարձ Երկիր՝ բալիս– 5․9․1977 «Վոյաջեր–1»/ դրանց արբանյակների հե– տիկ ու կառավարվող վայ– տազոտություններ։ 1981-ի 21․12․1968 րէջքների կիրառմամբ։ օգոստ․ 26-ին «Վոյաջեր– ԱՄՆ «Ապոլլոն–8»- Դեպի Լուսին մարդու առա– 2»-ը մոտեցել է Սատուռնին, ջին թռիչքը (Ֆ․ Բորման, Ու․ Անդերս, Ջ․ Լովել)։ կատարել միջմոլորակային տարածության, մոլորակի 14-15․1․1969 ՍՍՀՄ «Սոյուզ–4» Ուղեծրում «Սոյուզ–4> (Վ․ մթնոլորտի, օղակների ու «Սոյուզ–5»/ Ա․ Շատալով) և «Սոյուզ–5» մի քանի արբանյակների (Բ․ Վ․ Վոլինով, Ա․ Ս․ ՍՍՀՄ ՉՍՍՀ հետազոտություններ։ Ելիսեն, Ե․ Վ․ Ցրունով) 2․3․1978 «Սոյազ–28» Առաջին միջազգային անձնա– տիեզերանավերի ձեռքով կազմի (Ա․ Ա․ Գուբարե, կցում և առաջին Փորձնա– ԱՄՆ Վ․ Ռեմեկ) թռիչքը։ կան տիեզերակայանի ըս– 12․4․1981 «ՍՓեյս Շաթլ» Բազմակի օգտագործման ա– ԱՄՆ տեղծում։ ռաշին տիեզերանավի (Ջ․ 16․7․1969 «Ապոլլոն–11» Թռիչք դեպի Լուսին (Ն․ Ար– Ցանգ, Ռ․ ՔրիՓեն) թռիչ– մըսթրոնգ, է․ Օլդրին, Մ․ Քոլինզ) և առաջին անգամ Լուսնի մակերևույթ դուրս գալը (Ն․ Արմսթրոնգ, է․ Օլդրին)։ քային բնութագրերի, տիե– զերանավում, ինչպես նաև արձակման և Երկիր վերա– դառնալու տեղամասերում տեղակայված համակարգե– 17․8․1970 ՍՍՀՄ «Վեներա–7» ԱՄԿ–ի Փափուկ վայրէջք Վե– րի Փորձարկում, Փորձերի 12․9․1970 ներայի վրա։ և հետազոտությունների ՍՍՀՄ «Լունա–16» ՓաՓուկ վայրէջք Լուսնի վրա, ․ լուսնագրունտի Փո– րում և նմուշների բերում Երկիր։ արդյունքների, ինչպես նաև տիեզերանավի ուղեծրային աստիճանի վերադարձ Եր– կիր։ 10․11․1970 ՍՍՀՄ «Լունա–17> ՓաՓուկ վայրէջք Լուսնի վրա, «Լունախոդ–1» ինքնագնաց ապարատի Փոխադրումը Լուսնի մակերևույթի վրա։ 8․2․1984 ՍՍՀՄ «Սալյուտ–7* «Սոյուզ* Տ > Անձնակազմի (Լ․ Դ․ Կիզիմ, Վ․ Ա․ Սոլովյով, Օ․ Ցու․ Ատկով) երկարատև (237 օր) տիեզերական թռիչքը։