. ճէջհն հետևակային հարձակումներն էին։ ՇաՅոսակվել են Ստեփանակերտի ու շրջակա հայար բնակավայրերի անխնա հրթիռահրետածաթյունները։ Մոտ 1 շաբաթվա ընթացքում ճակվել է շուրջ 1000 արկ, որից 800-ը՝ ռեակ։ւ. ինչի հետևանքով զոհվել են 20 խաղաղ 4ակիչներ։ Մանևրելու նպատակով թշնամին տասնական գործողությունները տեղափոխել է ԼՂՀ սահմանամերձ գոտի, Շուշիից ւլուրս է բերել 8բոդջ խաղաղ բնակչությանը, բայց շարաՏօկել է համալրել սպառազինությունը։ 1992-ի ադրիլի 27-ի դրությամբ՝ Շուշիում կենտրոնացՓրէր 11 տանկ, 9 ՀՄՄ, 12 զրահամեքենա. 100 ա-անոց 3 թնդանոթ, ՄՄ-21 հրթիռահրետանայտս 2 կայանք, «ՈՐԱԶ»-ների վրա խարսխված 5 ԿՊՎԴ խոշոր տրամաչափի գնդացիր, մոտ 1500 զինվոր։ Իսկ մայիսի 6-ին Լաչինից Շուշի ծճ բերվել լրացուցիչ 15 մեքենա ռազմական Տշանակության բեռ, 4 ՀՄՄ, 4 ԶՓ։ Ադրբեջա՝.ւ պան լրատվամիջոցները լոս են տարածել, թե . հայկական կողմն օգտագործել է քիմիական գեճք և իրենք ձեռնարկում են «պատասխան ստիպողական գործողությ ուներ»։
Շ. ա-ման նախապատրաստման շրջանակներում հայկական կողմը ձեռնարկել է նաև միջազգային հանրությանը դրան նախապատրաստելու դիվանագիտական աշխատանք։ ՄԱԿ-ի գխավոր քարտոպարին, ԵԱՀԽ-ին և մի շարք Տքկրների ղեկավարներին հասցեագրված ԼՂՀ 4Խ փետրվարի 19-ի դիմումով նրանց ուշադրությանն է հրավիրվել Ադրբեջանի կողմից իրականացվող ցեղասպանության վոռ՝ մասնավորապես հիշատակելով Մարաղայի եղեռնագործությունը՝. Մայիսի 1 -ին ԼՂՀ ԳԽ նախագահությունը կրկին դիմել է միջազգային հանրությանը՝ հայտարարելով, ՈՐ Ղարաբաղի ժողովուրդը յովահար Է, զրկված ջրամատակարարումից, եկտրականությունից, դեղորայքից… Ուստի Շ. ա. Ստեփանակերտի և ԼՂՀ ողջ բնակչության անվտանգության շահերից բխող պարտադրված անհրաժեշտություն Էր։ 1992-ի մարտ-ապրիլին. ի պատասխան այդ դիմումի, մի շարք երկրների ներկայացուցիչներ, պետական ու քաղաքական գործիչներ, այդ թվում՝ ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի հատուկ ներկայացուցիչ Ս. Վենսը և ԵԱՀԽ լիազոր պատասխանատու Յա. Կուբիչը. իրանի ԱԳ փոխնախարար Մ. ՎայեզինՈ-Դ ԱԳ նախարար Ա. Կոզիրևը, ժամանել են տարածաշրջան։ Սկսվել է նաև բանակցային զործընթաց. Իրանի մայոսքաղաք Թեհրանում մայիսի
5- ին հանդիպել են ՀՀ նախագահ Լ. Տեր-Պետրոսյանը, ԻԻՀ նախագահ Հ. Ռաֆսանջյանին և Ադրբեջանի նախագահի պաշտոնակատար Յա. Մամեդովը։
Շ. ա-ման ռազմագործողությ ան արդյունքները և պատմական նշանակությունը։ Շուշիի ռազմական գործողության փայլուն ավարտը, մանավանդ կորուստների և տևողության նվազագույն չափը, ու հարուցել է ռազմարվեստի մասնագետների հիացումը, առաջին հերթին հայ մարտիկների խիզախության, գրոհի լավ կազմակերպման արդյունքն էր։ Մայիսի 8-ի երեկոյան Վ. Սարգսյանը հայտարարել է. «Այն, ինչ կատարվում է Արցախում, հրաշք է…», իսկ հաղթանակի տարելիցին ԼՂՀ ինքնապաշտպանության կոմիտեի հրամանագրում նշված է. «ԼՂՀ ԻՊՈՒ շտաբի հսկայական աշխատանքի ու մանրակրկիտ նախապատրաստության, հմուտ ղեկավարության, բոլու աստիճանների հրամանատարների հնարամտության ու փոխհամագործակցության, հայ ազատամարտիկների վճռական գործողությունների շնուհիվ հաջողվեց երկու օրում կոտրել հակառակորդի դիմադրությունը և ազատագրել ռազմավարական առումով կարևու Շուշի քաղաքը»։
Շ. ա-ով վնասազերծվել են Ստեփանակերտի շրջակա բոլու թշնամական կրակակետերն ու ռազմական հենակետերը։ Հակառակորդի կենդանի ուժն ու տեխնիկան նշանակալի կորուստներ են կրել։ Այդ ռազմագործողության մշակումն ու իրագործումն ապացուցել են հայ ժողովրդի ռազմական մտքի մշտարթուն կենսունակությունը և դարձել ԻՊՈՒ-ի մարտական լոաջ մկրտությունը։ Շ. ա-մանը հաջորդել է Լաչինի միջանցքի բացման ռազմագործողությունը, որով ճեղքվել է ԼՂՀ շրջափակման օղակը, և ժողովրդի արհեստականորեն մասնատված երկու մասերը գործնականորեն վերամիավորվել են, բացվել է ԼՂՀ ՀՀ-ին միացնող կյանքի ճանապարհը (տես Լարին ի մաորսսիրական միջանցքի բացում): Լիակատար ու ամբողջական է դարձել ԼՂՀ անկախությունը։ Շ.ա-ով վերջնականապես ամոսպնդվել է թվաքանակով ու միջոցներով գերակշռող թշնամուն սեփական ուժերով հաղթելու հավատը։ Այն բարոյահոգեբանական խուտակիչ հարված է հասցրել հակառակորդին, ուն այդպես էլ պատերազմի ողջ
