Էջ:Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմ հանրագիտարան (Karabakh Liberation War encyclopedia).djvu/547

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված չէ

Թուրքիայի Հանրապետության փոխվարչատխտ և արտգործնախարար։

ՀՀ-ի հետ հարաբերություններ հաստատելու տացում շարանակել է Ս. Դեմ/սելի որդեգրած քաղաքականությունը։ Ղարաբաղյան հիմնահարցի կարգավորումը դիտրակել է միայն .Գոսվյալ տարածքներից» (Շուշին ներառյալ) տայկական զորամիավորումների դորու բերման շրջանակներում։ Թուրքական պետական քաղաքականությանը հավատարիմ՝ մեոքել է Հայոց ցեղասպանության փաստի ճանաչումը։

Գոկ. Ձաքյան Հ., Քաղաքական կուսակցություններ թազայում, Ե., 1996։

Հ. Չահյան

«ՉԻՆԱՐԻ». կամավորական ջոկատ։ Կազմավորվել է 1989-ին, Չինար գյուղում (այժմ՝ ՀՀ Տավուշի մարզում)։ Ունեցել է շտաբ։ 1992-ին ջոկատի մի խումբ ազատամարտիկներ ծառայության են անցել գյուղում տեղակայված ՊՆ գումարտակում (հրամանատար՝ Ս. Վանյան)։

1988- 94-ին ջոկատը մասնակցել է Տավուշի Չինար, Արծվաբերդ, Այգեձոր) շրջանի ինքնապաշտպանական մարտերին։ Մարտական տարբեր գործողությունների ժամանակ հրամանատարներ են եղել Ա. Միրզոյանը (ընդհանուր հրամանատար), Ա. Սաղոյանը, Ա. Ջուլհակյանը, Ա. Մակարյանը, շտաբի պետ՝ Ա. Ապետյանը։ Զոհվել է 4 ազատամարտիկ։ Գյուղի միջնակարգ դպրոցը կոչվել է զոհված ազատամարտիկ Վ. Սաղոյանի անունով

վ. Պետուսյան

«ՉԻՆՉԻՆ», կամավորական ջոկատ։ Կազմավորվել է 1989-ին. Չինչին գյուղում (այժմ՝ ՀՀ Տավուշի մարզում)։ Ունեցել է շտաբ։ 1989-94- ին ջոկատը մասնակցել է Տավուշի (Ներքին Կարմիրաղբյուր, Պառավաքար) շրջանի ինքնապաշտպանական մարտերին։ Մարտական տարբեր գործողությունների ժամանակ հրամանատարներ են եղել Ա. Ադամյանը (ընդհանուր հրամանատար), Ա. Կլեկչյանը, Ա. Քոչարյանը, Ս. Դարբինյանը, Վ. Գաբրիելյանը, շտաբի պետ՝ Վ, Մաճկալյանը։

ՁԼԴՐԱՆ. գյուղ ԼՂՀ Մարտակերտի շրջանում՝ շրջկենտրոնից 34 կմ հարավ-արեմուտք՝ 800-900 մ բարձրության վրա։ Տարածքը՝ 2267 հա։ Բնակչությունը՝ 502 (2003)։ Զբաղվում են երկրագործությամբ և անասնապահությամբ։ Ունի միջնակարգ դպաց (կոչվել է սփյուռքահայ բարերար Տիգոսն Իզմիրլյանի անունով), բուժկետ, գոսդարան։ Ձ. բաղկացած է Վրցկալեր, Քյոսքոշեգ (Քրքորեգ), Վերին գոմեր, ԽՈՐ ձոր, Փոքր Չլդրան, Դալունց թաղ թաղամասերից։ Գյուղի շրջակայքում կան XIII դ. և ավելի վաղ ժամանակաշրջանի կիսավեր հուշարձաններ՝ Ամենափրկիչ վանքը, Կարմիր եկեղեցին, Հնձախութ գյուղատեղին, Աառնատուն քարայրը են։

1989- ին գյուղում կազմավորվել է կամավորական ջոկատ (հրամանատարներ՝ Ա. Արզումանյան, Մ. Աահակյան, Դ. Ղուլյան, Մ Նաջարյան), որի ազատամարտիկները 1992-ի սեպտեմբերից ներառվել են ՊԲ տարբեր ստորաբաժանումների կազմում և մասնակցել մարտական գործողությունների։ 1990- Ձ-ի և նրա ուղղությամբ մարտական գործողություններն ընթացել են 1991-ի ամռան վերջին և 1992-ին։ Հակառակորդն օդուժի և ծանր զինտեխնիկայի հեռահար հրետակոծումներից հետո գոսվել է Ձ.։ Բնակիչները բռնագաղթել են Ստեփանակերտ և ՀՀ տարբեր շրջաններ։

ԼՂՀ ԻՊՈհ կազմավորումների ձմեռային պատերազմաշրջանում նախատեսվել էր հարձակողական ռազմական գործողություն երեք ուղղություններով. 1 -ին՝ Վաղուհաս-Զագլիկ-Թալիշ, 2-րդ՝ Չլդրան-Դրմբոն-Կուսապատ-Մարտակերտ, 3-րդ՝ Արխավենդ-ԲաշգյուներիայաՄանիքլու-Ջանյաթաղ-Գյուլաթաղ-Մարտակերտ։ ԻՊՈՒ-ի զինված կազմավորումների հարձակողական գործողություններն սկսվել են փետրվարի 5-ին՝ ուժգին հրթիռահրետանային նախապատրաստությունից հետո։ Բոլոր ուղղություններում հակառակորդը խուճապահար փախուստի է դիմել՝ մերկացնելով ճակատային գիծը։ Միայն Զլդրանում թողել է 2 տանկ, 1 ՀՄՄ և տասնյակ սպանվածներ։ 1993-ի փետրվարի 5-ին Ձ. ազատագրվել է և նույն թվականին սկսվել է գյուղի վերաբնակեցումը։ 2000-02-ին բնակարանաշինության և վերականգնողական աշխատանքներին օժանդակել է Հայ կաթոլիկ եկեղեցու օգնության ծառայության արցախյան գրասենյակը, Անեի Իգմիղյան հիմնադրամը։ Ձ-ից զոհվել է 23 ազատամարտիկ։ «ՉՈՐԱԹԱՆ», կամավորական ջոկատ։ Կազմավորվել է 1988-ին. Չորաթանում (այժմ՝ ՀՀ Տավուշի մարզում)։ Ունեցել է շտաբ։ 1988-94ին ջոկատը մասնակցել է Տավուշի (Չորաթան, Մոսեսգեղ, Արծվաբերդ) շրջանի ինքնապաշտպանական մարտերին։ Մարտական տարբեր գործողությունների ժամանակ հրամանատարներ են