են գնդի հրամանատարներ, Գ. Գեորգյանը՝ ՊՆ վարչության րդետ, Գ. Բաղդասարյանը և Ս. Շահինյանն ընտրվել են ՀՀ ԳԽ պատգամավոր (1990)։ Ջոկատից զոհվել է երեանցի 7, շրջաններից՝ 63 ազատամարտիկ։
Հ. Վարդանյան
ԱՐԱԲԱԿԱՆ ԱՇԽԱՐՀԸ ԵՎ ղարաբաղՅԱՆ ԱԶԱՏԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ, մինչև ԽՍՀՄ փլուզումը (1991) Ղարաբաղյան հակամարտության վերաբերյալ արաբական եժլըրների ճնշող մեծամասնությունն ունեցել է չեզոք դիրքորոշում։ Արաբական աշխարհի 1988-91-ի անդրադարձները խնդրին սահմանափակվել են տարբեր լրատվամիջոցների գործակալությունների հաղորդումներով՝ հիմնականում առանց մեկնաբանությունների և գնահատականների։
Հայաստանի անկախացումից (1991-ի սեպտեմբերի 21) հետո, առաջին տարիներին, Արաբական Միացյալ էմիրությունները, Քորվեյթը, Կատարը, ԲաԽեյնը, Թունիսը՝ հիմնականում Աաորդյան Արաբիայի թելադրմամբ, հրաժարվում էին ՀՀ հետ դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատել։ ՀՀ և նշյալ երկրների ղեկավարների պաշտոնական հանդիպումների ընթացքում ակնարկվել են, ՈՐ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման միակ խոչընդոտը Ղարաբաղյան հակամարտությունն է, և որ Ադրբեջանի հետ խնդրի կարգավորումից հետո պատրաստ են բազմաբնույթ հարաբերություններ զարգացնել Հայաստանի հետ։ իրավիճակը էապես փոխվել է 1990-ական թթ. կեսից. ՀՀ դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Արաբական երկրների հետ՝ բացառությամբ Մաոպյան Արաբիայի։
Արաբական այն երկրները, որոնց հետ Հայաստանն ունեցել է ավանդական պատմամշակութային կապեր և որտեղ կան հայկական ստվար համայնքներ (Սիրիա, Եգիպիտոս, Լիբանան, իրաք, Հորդանան), հակամարտության հարցում ձեռնպահ են մնացել Հայաստանը դատապարտող հայտարարություններից և չեն խուսափել Հայաստանի հետ զարգացնել փոխշահավետ հարաբերություններ։ Այդ երկրներից միայն Եգիպտոսի ԱԳՆ-ն 1993-ի օգոստոսին, Աղդամ քաղաքի գրավումից հետո, հանդես է եկել Հայաստանը դատապրատող հայտարարությամբ, ինչը, սակայն, որևէ բացասական անդրադարձ չի ունեցել հայ-եգիպտական հարաբերությունների զարգացման վրա։
Գ. Հովհաննիսյան
«ԱՐԱԲԿԻՐ», կամավորական զորամիավոI րում։ Կազմավորվել է 1989-ին, Երևանում։ քհI նեցել է շտաբ, զինանշան։ Ներառել է հինգ ջոկատ։ 1989-94-ին «Ա.»-ի ջոկատները մասնակI ցել են ՀՀ Իջևանի (Կիրանց), Նոյեմբերյանի I (Ոսկեպար, Ոսկևան), Գոփսի, Կապանի (Ու:> ժանիս), ճամբարակի և ԼՂՀ Շահումյանի (Հայ 1 Պափս, Կարաչինար, Խարխափութ, Բուգլովս. էրքեջ, Մանաշիդ, Գյուլիստան, Վերինշեն), ԼաI չինի, Հադրութի (Սարինշեն), Մարտակերտի I (Նարեշտար, Վանք, Լենինավան, Մաղաղիս), I Քելբաջարի շրջանների, Բերդաձորի ենթաI շրջանի ինքնապաշտպանական և ազատագարկան մարտերին։ «Ա.»-ի մի խումբ կամավորականներ 1990-ի սեպտեմբերի 20-ից ծառայու1 թյան են անցել «Հատուկ գնդի» 9-րդ վաշտում։ Ջոկատներից մեկի հիմքի փա ստեղծվել է Հադ րութի մոտոհրաձգային գումարտակը։ Հրամանա1 տարնեմ Հ. Հարությունյան (գլխավոր Խամանա տար), Գ. Տեր-Գևորգյան, Լ. Մաղաքյան, Մ. Արա-դարյան, Զ. Թումանյան, Ա. Երեմյան, Վ. Հով սեփյան և Խ. Ադամյան, ընդհանուր շտաբի ) պետ՝ Գ. Տեր-Գևորգյան։ «Ա.»-ից զոհվել է 16 ազատամարտիկ։
Երևանի Արաբկիր համայնքի տարածքում կառուցվել է «Ա.»-ի զոհված ազատամարտիկների : հիշատակը հավերժացնող հուշազբյուր։ «ԱՐԱԲՈ», կամավորական ջոկատ։ Կազմայ վորվել է 1988-ին, Արարատ քաղաքում։ Ունեցել է ռազմական խորհուրդ։ 1992-ին ջոկատի հիմքի : վրա կազմավորվել է շրջանի մոտոհոոձգային ւ գումարտակի 2-րդ վաշտը։ 1989-94-ին ջոկատը
