Էջ:Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմ հանրագիտարան (Karabakh Liberation War encyclopedia).djvu/95

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված չէ

Ակնաղբյուր, Ավետարանոց, Սարաշեն, ԽաչՍղնախ, Մադաթաշեն, Ջրաղացներ և հփոՏհատ գյուղերի վաշտերի և ինքնապաշտո-Լաեան ջոկատների հիմքի վրա։

1992-94-ին մասնակցել է Լաչինի (Լիաս(շ Սաֆյան, Ֆարաջան, Ֆինգա, Սափբաբ), ԷԽ-երանի (Խրամորթ. Քարագլուխ), Աղդամի (խաղալու, «Գյոռոտ» տեղամաս, Ջինլի, Բայդաղ», «Շահբալաղ» բարձունքներ. Ձուլյթ. Աթեմազլի. Սումա. Գյուլիջա. Շիխլլար, Գյշքրավենդ, Սալահլի, Քենգեղի, Ջավահիրբ Մախսորդլու, Ղրաբանդ), Մարտակերտի ՀյդրաՕ, Կիչան, Կոասալատ, Ջանյաթաղ. Ոոլաթաղ «Պուշկենյալ» բարձունք, հեռուստաաշտարակ). Քելբաջարի (Յանղաղ, Օմարի հոՕանցք), Ֆիզուլիի (Ներրին Աբդուռահմանա. Հորադիզ) շրջանների ինքնապաշտպանա. -.ն ա ազատագրական մարտերին։ Հրամանատար՝ Ա. Ղարամյան։

Մ. Հարությունյան

ԱՐՍԵՆՅԱՆ Վահան Սամվելի քծ. 26.8.1963. գ Հայկաշեն (այժմ՝ ՀՀ Արմավիրի մարզում վ. ՀՀ բանակի գնդապետ (2001): 1982-84-ին ծառայել է ԽՍՀՄ ԶՈՒ-ում։ Ավարտել է Մոսկվայի ավտոճանապարհային ինստիտուտը (1989)։ 1985-92-ին աշխատել է ՀՀ ՆԳ մարմիններում, 1992-93-ին՝ էջմիածնի կամավորական ջոկատի ազատամարՓկ. 1993-94-ին՝ «Հատակ գնդի» դասակի, վաշգումարտակի հրամանատար, 1994-98-ին՝ զասյՏասի հրամանատարի տեղակալ, 1998-992շտաբի պետ, 1999-ից՝ հրամանատար։

1992-94-ին մասնակցել է ՀՀ Արարատի Եարսխ), Գորիսի(Կոռնիձու), Կապանի և ԼՂՀ Շահումյանի (Բուզլուխ. էրքեջ). ՄարտաՂ։տի (Կիչան, Մրխավենդ), Շուշիի (Քարինտակ), Աղդամի, Զանգելանի. Ջաբրայիլի, Քելբաջարի (Օմարի լեռնանցք) շրջանների, Բերդաձորի ենթաշրջանի ինքնապաշտպանական և ազատագրական մարտերին։

Պարգևատրվել է ՀՀ 2-րդ աստիճանի «Մար-ական խաչ» շքանշանով։

Հ. Խաչատրյան

ԱՐՎԱԿԱՆ, գյուղ ԼՂՀ Քաշաթադի շրջանում" շրջկենտրոնից 40 կմ հյուսիս-արեմուտք Հոչանց գետի աջարինյա ձորալանջին։ Բնակչությունը՝ շշ (2003)։ Զբաղվում են անասնապահությամբ։ Ունի միջնակարգ դպրոց։

Ազատագրվել է 1993-ի մարտի վերջին, բնա.շյվել է 1998-ին՝ Ադրբեջանից բռնագաղթած հսդ փախստականներով։

ԱՐՏԱԿԱՐԳ ԴՐՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏԵ, ԱԴՊԿ (ԳԿՁՊ, ռուս.՝ ՐօշչԶբշքտրւտհա սօտրրոօւ ոտբշՅՔէատրաօրօ ոօ/ւօ։տշ6րաս), կառավարման ոչ սահմանադրական մարմին՝ 1991-ի օգոստոսի 19-22-ին։ Ձեռնարկել է ԽՍՀՄ կուսակցական ու զինվորական վերնախավը՝ երկրում սկսված ժողովրդավարական զարգացումները ճնշելու և խորը ճգնաժամում հայտնված հասարակարգի փլուզումը ռազմական ուժով և բռնաճնշումների միջոցով կանխելու նպատակով։

Կոմիտեն իշխանության միահեծան տեր հայտարարել է իրեն, իշխանության բոլոր մարմինների գործունեությունը դադարեցվել է, ԽՍՀՄ նախագահ Մ. Գարբաչովը մեկուսացվել է Ղւիմի Ֆարոս ամառանոցում, երկրռւմ մտցվել է արտակարգ դրություն։ ԱԴՊԿ նախագահն էր Գ. Յանաևը (ԽՍՀՄ փոխնախագահ), անդամները՝ Օ. Բակլանովդ, Բ. Պուգոճ, Վ. Ստաադուբցեը և Ա. Տիզյակովը։

Արտակարգ դրության պայմաններում բռնաճնշումների միջոցով կառավարման տարբերակներ փորձարկելու քաղաքականությունը մշակվում էր դեռևս 1988-ից, երբ հայտնի է դարձել, ՈՐ ժողովրդավարական զարգացումները լուրջ վտանգ են ներկայացնում կոմունիստական ամբո ղջ ա տիրական հասարակա ւգի ն:

Այդ քաղաքականության կնքահայրերին հաջողվել է տեղերում բորբոքել համաժողովրդական ըմբոստություն (Թբիլիսի, Մերձբալթյան երկրներ. Բաքու և այլուր), աել ազգամիջյան թշնամանքը (Լեռնային Ղարաբաղ. Աբխազիա. Մերձդնեստր, Հարավային Օսեթիա) և դրանք ճնշել արյունալի բախումներով։

ԱՀ նախագահ Ա. Մաթափբովը առաջիններից մեկն է հայտարարել իր կառավարության համերաշխությունը ԱԴՊԿ-ին՝ հուսալով, ու նրա օգնությամբ կաաղ է ցանկալի բեկում մտցնել հակամարտության գործընթացում։

Ռուսաստանում բարձրացած ժողովրդական ալիքը չի հանդուրժել խռովության այդ փորձը. Բ. Ելցիճի գլխավորությամբ այն ճնշվելէ օգոստոսի 22-ին. կազմակերպիչները ձերբակալվել են։

Տ. Բալայան

ԱՐՏԱԿԱՐԳ ԴՐՈՒԹՅՈՒՆ, կանոնակարգ, որը մտցվում է երկրում (կամ նրա առանձին մասերում) հատուկ իրավիճակների դեպքում, կատարման որոշակի ժամկետով։ ԽՍՀՄ-ում սահմանվել է ԳԽ նախագահության 1990-ի հուն-