— Մնացած բնակիչները ի՞նչ եղան։
— Հայերին գաղթեցրին ուրիշ տեղ[1], իսկ թյուրքերին հրամայեցին հեռանալ դեպի Պարսկաստան[2]։
Մելիքի վրդովմունքը հետզհետե սաստկանում էր․ նա անդադար մատներով գզգզում էր իր երկայն մորուքը, որ թյուրքերի սովորության համեմատ ներկած էր հինայով։
Նա դարձյալ կանգնեց իր լրտեսի առջև, հարցնելով․
— Բերդը ոչնչացնելուց հետո Բեկի զորքերը ո՞րտեղ գնացին։
— Գնացին դեպի զանազան կողմեր նոր հաղթություններ անելու համար։
— Կարո՞ղ ես առանձին-առանձին պատմել ինձ, թե զարապետներից որը ո՜ր կողմ գնաց։
— Ինչո՞ւ չեմ կարող, — պատասխանեց լրտեսը, պարծենալով իր բերած տեղեկությունների վրա։ — Ինքը Բեկը Մխիթար սպարապետի և Ներսես սրբազանի հետ գնացին Որոտնա բերդի վրա։ Մելիք-Փարսադանին, Ավթանդիլ գնդապետին և Պապ զորապետին ուղարկեցին դեպի Գենվազի կողմերը։ Մեղրին տիրելու համար։ Իսկ Թորոս իշխանին ուղարկեցին դեպի մեր կողմը։
— Ուրեմն իմ հին թշնամուն իմ դեմ են ուղարկել․․․ — ասաց նա ատամները կրճատացնելով։
Թորոս իշխանը և մելիք Ֆրանգյուլը տոհմային թշնամություն ունեին միմյանց հետ, որ ժառանգել էին իրանց պապերի ժամանակից։ Նրանց թշնամությունը ավելի սաստկացավ, սկսյալ այն օրից, երբ մելիք Ֆրանգյուլը մահմեդականություն ընդունելով, մտավ Ֆաթալի խանի պաշտպանության ներքո և սկսեց Թորոս իշխանի երկրի վրա հարձակումներ գործել։ Թորոս իշխանի երկիրը՝ Չավնդուրի գավառը, սահմանակից էր Բարգյուշատին, ուր իշխում էր մելիք Ֆրանգյուլը։
— Թորոսի հետ այլևս ովքե՞ր կան, — հարցրեց մելիքը րոպեական մտածությունից հետո։
— Թորոսի հետն է՝ իշխան Ստեփաննոս Շահումյանը, Մելիք-Փարսադանի որդի Բալի զորապետը և Թորոսի ազգական Մելիք-Նուբարը։
- ↑ Հին Զեվուի հայ բնակիչները, այդ բերդի ավերակ դառնալուց հետո, գաղթեցին Բարգյուշատի Մուղանջիկ կոչված մասում, հիմնեցին նոր Զեվուն, որ մինչև այսօր գոյություն ունի։
- ↑ Իսկ նույն բերդի թուրք բնակիչները անցան Երասխը, գնացին Պարսկաստան և Մարանդի գավառում հիմնեցին մի նոր գյուղ, որը մինչև այսօր էլ կոչվում է Զեյվա կամ Զեվու։