Էջ:Artcakh history.pdf/249

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

կառուցմանը։ Համարյա Ղարաբաղի բոլոր գյուղերում նման ջրագծեր կառուցվեցին, որոնք առայսօր օգտագործվում են։

Հանդես եկան կազմակերպություններ, որոնք արտասահմանից ներ էին մուծում բարձրորակ սերմեր՝ խաղողի և բամբակի՝ Բրազիլիայից, Հյուսիսային Ամերիկայից, Եգիպտոսից, Հնդկաստանից, տեխնիկական մշակաբույսերի վերամշակման համար մեքենաներ՝ Հյուսիսային Ամերիկայից, Ֆրանսիայից։

Անասնապահությունը ևս շարունակում էր մնալ բնակչության զբաղմունքի հիմնական տեսակներից մեկը։

1891թ. Շուշիի գավառում եթե պահում էին 69,161 գլուխ խոշոր և 144 865 գլուխ մանր եղջյուրավոր անասուն, ապա 1895 թ․ համապատասխանաբար՝ 76,180 և 164 080 գլուխ461։

Առաջընթաց կատարվեց նաև գյուղատնտեսական արտադ­րանքի մշակման գործում։ Դեռևս 60-ական թթ. վերջերից սկսեց զարգանալ օղու և գինու արտադրությունը։ Շուշու գավառում գինե­գործական կենտրոններ են համարվում Գիշի և Ղզղալա գյուղերը։ Գավառում 1884-1894 թվականներին գինու արտադրությունը 95,406 դույլից հասավ 186000 դույլի462։

Ղարաբաղի թթի այգիներից ստացվում էր մեծ քանակությամբ օղի։

1872թ. տվյալներով Ելիզավետպոլի նահանգում գործում էր 3624 օղու թորման գործարան, որտեղ տարեկան արտադրվում էր 75000 դույլ օղի463։ Այս բնագավառում Ելիզավետպոլի նահանգը ամբողջ Անդրկովկասում առաջին տեղն էր գրավում։ Միայն Շուշու գավառում 1895 թ. թորվել է 300000 դույլ օղի։ Գինու և օղու արտադրանքից Շուշու գավառում ստացվել է 1323270 ռուբլու եկամուտ464, որը բավականին մեծ գումար էր։

Հայ դրամատերերից շատերը սկսեցին իրենց միջոցները տեղափոխել արտադրության առավել շահավետ ոլորտներ, ստեղծելով զանազան գործարաններ ու ֆաբրիկաներ։ 1880-ական թթ. Աղդամում մեծահարուստներ Խուբլարյաններն ու Սողոմոնյա նները հիմնում են սպիրտի գործարաններ։ Դրա հիմքերի վրա Աղդամում ստեղծվում է նաև կոնյակի փոքր ործարան465։

19-րդ դարի վերջին տասնամյակներում ռուսական կայսրությունում