Դարասկզբին կովկասահայությունը նոյնպես ապրում էր անհանգիստ ժամանակներ։ Այս անգամ հայութան համար արհավիրք էին դարձել ազգամիջյան հակամարտությունները։ Հայ-թաթարական ընդհարումների գլխավոր դրդապատճառները տնտեսական, քաղաքական և կրոնական բնույթ ունեին։
19-րդ դարի վերջին Բաքուն դարձել էր նավթարդյունաբերական խոշոր կենտրոն։ Ռուս, հրեա և եվրոպացի հանքատերերի կողքին, հայ գործարար շրջանները նույնպես սկսեցին գնել թաթարների(ադրբեջանցիների) նավթահանքերը և իրենց ձեռներեցության շնորհիվ ստեղծեցին պատկառելի հարստություն։ Այս հանգամանքը գրգռում էր ազերի թուրքերին, որոնք զգում էին, որ տնտեսական մրցությունում դուրս են մղվում։
Տնտեսության աշխուժացման պայմաններում զարթոնք էր ապրում հայ հանրության քաղաքական կյանքը։ Հայ քաղաքական կուսակցությունների կազմավորումը, ֆիդայական ազատագրական կռիվներն ու Կովկասում ահաբեկչական արարքներով ցարական բռնատիրության դեմ ծառացումն ահ ու սարսափի մատնեցին իշխանություններին։
Հարկ է նշել նաև, որ 1905թ. Ռուսաստանում բռնկված հեղափոխությանը մասնակցեց նաև հայությունը։ Ցարական իշխանությունները քաջ գիտակցում էին հպատակ ժողովուրդների համերաշխության և միասնական գործողությունների լուրջ հետևանքները։ Այդ իսկ պատճառով դիմեցին փորձված միջոցի՝ նրանց միջև բորբոքելով