քըրությամբ լուր կփնտրեր առավոտյան թերթերուն մեջ՝ Հայաստանի վերաբերյալ։ Բարպան նշմարեց նաև, որ Միհրանը ուրախ էր և բարձր տրամադրության մեջ։ Իսկ Վիկտորյան, որ հաջողեր էր իր գաղտագողի լվացքը չորցնել, նույնպես ուրախ էր և փսփսալով կխոսեր Միհրանին հետ, որպեսզի Բարպային քունը չի խանգարե։
Քիչ հետո, երբ սեղանին առաջ նստած լուռ կնախաճաշեին,
հանկարծ Բարպան գլուխը բարձրացուց և հարցուց
Միհրանին.
— Միհրա՛ն, ի՞նչ կնշանակե մետեկ։
— Հին ժամանակները,—ըսավ Միհրանը, — Աթենքի մեջ
կային օտարականներ, որոնք արտոնություն ստացած էին
բնակելու քաղաքին մեջ։ Անոնք գերի չէին, բայց զրկված
էին քաղաքացիական բոլոր իրավունքներե, անոնք կկոչվեին
մետեկ։
Բարպան պահ մը լուռ և մտախոհ մնաց։
— Ըսել է, մենք այս երկրին մետեկնե՞րն ենք,– ըսավ
ան սրտմտած,— ես չէի գիտեր, որ ատանկ բան կա…
— Բարպա՛,— ըսավ Միհրանը համոզված շեշտով,–
մեզմե կախում ունի, թե ինչ կըլլանք մենք… կա՛մ կըլլանք
մետեկ և կմնանք մետեկ, կա՛մ կդառնանք իսկական գիտակից
պրոլետարներ…
Բարպան շատ խորապես հետաքրքրված էր հասկնալու
համար, թե իրական տեսակետով ի՞նչ առավելություն ուներ
պրոլետար ըլլալը, և թե ի՞նչ պետք էր ընել դասվելու համար
այդ մարդոց շարքին, բայց այլևս հարցում չուղղեց.
մտաբերեց ծերունի դեմոկրատը և անոր խոսքերը և, կարծես
թե, այդ ուղղությամբ պետք էր լուսաբանվեր, երբ Միհրանը
ըսավ.
— Եվ մաս կկազմենք պրոլետարներու միջազգային
բանակին, որուն աջ բազուկը հաղթական է Ռուսաստանի
մեջ. այդ բազուկը հասեր է մինչև Հայաստան, որուն աշխատավորները
նույնպես հաղթական են…
