այդ քամուց դեղնում, սփրթնում են երկյուղից և դողդողալով թափվում, գետնին կուչ գալիս։
Թռչունները շուտով իրանց շահացրած ձագերը ժողովում են,
իրար իմաց են տալիս և մեծ-մեծ կարավաններով—խումբ–խումբ,
երամ-երամ, շարան-շարան, բույլ-բույլ, կռկռալով, ծվծվալով,
կչկչալով թռչում հեռանում դեպի ավելի տաք երկրներ...
Այգեպանը շտապում է իր խաղողը քաղել, գինի քամել, տեղավորել,
պահուն մրգերից կախաններ շինել, դեղապետի համար
պահել։
Պարտիզպանն էլ իր պարտեզի ու բոստանի մնացած բերքերն
է ժողովում, ինչպես — կարտոֆիլը, կաղամբը, սոխը, բողկը, տակը
(ճակնդեղ), գազարը (ստեպղին) և մյուս արմտիքը։
Երկրագործն էլ իր ցելերն է կեռավար անում, հազար աղոթքով
ու մաղթանքով սերմը հողին պահ տալիս, ցանում, ցաքանում
կամ սերմավար անում։ Այնուհետև սկսում է փայտ կրել,
եթե փայտ է վառում և ոչ աթար, իր խոտի ու հարդի քանակությանն
է նայում, եթե քիչ է, վաղօրոք մի կերպ պատրաստություն
տեսնե կամ թե չէ՝ իր տավարն ուրիշին պահ տա։
Գազաններն էլ իրանց բների, որջերի պատրաստությունն են
տեսնում։ Որը հին որջն է նորոգում, որը նորն է փորում կամ մի
հարմար ծառի խոռոչ ու քարայր որոնում։
Մի կողմից աշունքը շարունակում է իր փողը փչել՝ օրեցօր
ավելի սաստիկ, ավելի ցուրտ։ Դաշտերում եղյամն է դնում, սարերի
գլխին՝ ձյուն, որ մարդիկ ձմեռվան պատկերը տեսնեն և
ավելի շտապեն։ Առաջ հորդ անձրևներ են գալիս, գետերը վարարում,
հետո գալիս են մանրամաղ անձրևներ, որոնք ծծվում են
ամեն բանի մեջ և մինչև ներքին խավերն են անցնում։ Այդ տեսակ
անձրևներից թեպետ կաթում են հողածածկ տները, բայց
դրանք շատ օգտակար են նոր ցանած սերմերին։
Աշնանային օրերը քանի գնում, կարճանում և ցրտում են¬
գարնանային օրերի հակառակ, որոնք քանի գնում, երկարանում և
տաքանում են — մինչև հասնում է ձմեռը և սար ու ձոր ձյունով
ծածկում։
Աշնանային ամիսներն են — սեպտեմբեր, հոկտեմբեր և նոյեմբեր։