Էջ:Ghazaros Aghayan, Collected works, vol. 1 (Ղազարոս Աղայան, Երկերի ժողովածու, հատոր 1-ին).djvu/351

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

— Այո՛, և երբ Հազկերտը նրա խնդիրքը կատարեց, Աշուշան փոխանակ սովորական երկրպագություն տալու, գլուխը գետնին զարկեց թագավորի առջև։

— Այդպես է։ Թագավորն էլ ասաց.— Իշխան, այդ ի՞նչ անսովոր երկրպագություն է, որ անում ես։

— Ճշմարիտ է,— Աշուշան էլ պատասխանեց.— որովհետև դու անսովոր ողորմություն ցույց տվիր, պետք է որ ես էլ անսովոր շնորհակալություն ցույց տամ․..

— Շատ խելոք մարդ է եղել Աշուշան, Արմենակ։

— Եվ շա՛տ հեռատես։ Միայն նա կարողացավ կոտրել Վարդանի համառությունը, ասելով, մի՞թե դու ավելի լավ քրիստոնյա ես քան թե Պողոս առաքյալը, որ ասում էր․ «Ուխտյուք խնդրեի ես ինքնին նզով լինել վասն փրկության եղբարց իմոց և ազգականաց ըստ մարմնո»։ Սրա վրա նոր խելքի եկավ Վարդանը, և ինչ էլ որ հետո արավ, առանց Աշուշայի թելադրությանը չէր։

— Ուրեմն Վահանն իր պատանեկության օրերն այստեղ անցկացրեց, մեր այս կախարդական սարերումն ու ձորերումը։

— Այո՛, այս ձորերումը շատ նշանավոր մարդիկ են կրթվել։ Այստեղի օդն ու ջուրն է սնուցել և Սպասալարներին, Արղությաններին և Լոռու մելիքներին։ Բայց դրանցից և ամեն հայից մեծն է եղել այստեղ մի ժամանակ դեռ չորրորդ դարու վերջերում... կարող ես իմանալ, ո՞վ կլիներ այդ ամենամեծ հայը։

— Դու ինձ հանելուկ ես առաջարկում, Արմենա՛կ։ Քո ասած ժամանակ ամենամեծ հայը մեծ Սահակն էր. բայց նա դժվար թե այստեղ եղած լինի։

— Ո՛չ, ո՛չ, նրանից էլ բարձր։

— Չլինի՞ թե Մեսրոպին ես ասում, բայց մի՞թե նա մեծ է Սահակից։

— Իշխանությամբ և դիրքով իհարկե ոչ. բայց հանճարով՝ նմանը չի ծնված մեր աշխարհում մեծ քան զՄեսրոպ։ Նա այստեղ հղացավ հայոց համար գրեր գտնելու միտքը, Վրաց և Աղվանից գրերն էլ այստեղ հնարեց և իրանց տվավ։ Այստեղ են և նշանավոր հայ կանայք։ Իմացի՛ր, ովքե՞ր էին։