Ծօ՛, անխիղճ սիրտդ քարէ՞ էր շինուած, վա՜յ հող մաղեմ գլխուս, վա՜յ, ի՜նչ սև օր եկաւ աչքերուս, հիմա կը մորթեն տղէս, վա՜յ․․․
Եւ սկսաւ լալ, հող տալ գլխուն․ մինչ Ցարութ շրջապատի խուճապէն յեղակարծ՝ աչքերը կը յառէր խաւարին մէջ փախչող մարդկանց յետևէն ու կը կմկմար քթին տակ։
— Ռեհան, տղի վա՞խտ գտար, աշէ, զմէն կը փախչեն, էլիր, էլիր․․․
Յուսահատութեան խելակորոյս այդ վայրկեանին նոյն տեղէն պատահմամբ անցնող զինուոր մը կանգ առաւ, միջակ հասակով, թիկնեղ տղամարդ մը․ մութի թանձրախիտ ծալքերէն հազիւ կընդնշմարուէր անոր հրապուրիչ և բարեգութ դէմքը։
Երևի Ռեհանի յորդացող հեծկլտանքները շարժեր էին անոր զգայուն հոգին, որովհետև երբ ան իրողութիւնը տեղեկացաւ, վայրկեանի մը մէջ իր մտածումը ամփոփեց՝ իբրև թէ իրերը սառնօրէն կշռելու համար և ապա առանց ձայնի յետ դառնալով յառաջացաւ դէպի գետը․ անձնազոհութեան զգացումը յորդած էր անոր կուրծքին ներքևը՝ տղեկը ազատելու և անբաղդ մօր մը արցունքներն սրբելու անշահախնդիր զգայնութեամբ համակուած։
Մինչդեռ ջուրի միւս եզերքը հրաձգութիւնն ամենակատաղի կերպով կը շարունակուէր, մահը կը շրջագայէր այնտեղ, իր արիւնոտ, ոճրալուայ մանգաղը թափահարելով ամենուրեք։
Գիշերային մոլորուն գնդակները մթնոլորտն կակօսէին, օձի ֆշշումին նման անախորժ ձայն մը թողլով օդին մէջ։
Երիտասարդ զինուորը ոտնամերկ ջուրը մտաւ և կը պատրաստուէր լողալու, երբ շեշտակի նետուած գնդակ մր վզզալօվ եկաւ և ջուրին մէջ իրեն շատ մօտ գտնուող մէկը վար գլորեց, տաք և յորդառատ արիւն մը դուրս ժայթքեցաւ անոր մարմինէն և ջուրի ամբողջ մակերեսը կարմիր երանգով ներկեց։ Ցանկարծակի այդ դիպուածը մէկէն գահավիժեց անոր գիտակցութեան ուղղութիւնը, զոհաբերութեան և գթութեան գաղափարը աներևոյթ եղաւ․ աչքերը մթագնեցին, ոտներուն եռանդը նուաղեցաւ և ակամայ ետ դարձաւ ան՝ գործի հսկայական ծանրութիւն շօշափած մարդու մը սառնասրտութեամբ։
Խեղճ Ռեհան տեսնալով զինուորին գլխիկոր վերադարձը, գըլխուն մազերը սկսաւ ճեպկել, ձեռներր սկսան դողդղալ, մարմինը իւր ամբողջ ծանրութեան վրայ կը կքէր և կը թուէր թէ, ահա գետնահար պիտի ըլլար․ կածես թէ իր ականջներուն կը զարնուէին
