Էջ:Hagop Baronian, Collected works, vol. 4 (Հակոբ Պարոնյան, Երկերի ժողովածու, հատոր 4-րդ).djvu/517

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված է

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

ՊԱՏԵՐԱԶՄ

<1>

Առաքեն անգամ լույս է տեսել «Մեղուի» մեջ, 1870 թվականի. դեկտեմբերի 12-ին (№ 23)։ Այս և հաջորդ բոլոր տեքստերի պատրաստման համար օգտագործված են սկզբնաղբյուրները՝ այսինքն առաջին հրատարակությունները: Պարոնյանի սույն հոդվածը ամբողջությամբ այլաբանություն է։ Հեղինակը ծաղրել է ժամանակի մամուլի տգիտությունը, լուրերի հակասականությունն ու աղավաղումները, թափթփվածությունը, որոնց հետևանքով թերթերի հաղորդումները վերածվում էին ահավոր շփոթի։


Պարոնյանը գիտավորյալ ժամանակի թերթերի նմանությամբ ստեղծել է խառնաշփոթության մի պատկեր, որի հերոսներն են կենդանի մարդիկ, պատմական դեմքեր, և ուր հիշատակվում են զանազան թերթերի, քաղաքների, վայրերի և նույնիսկ դեղորայքի անոններ ու թուրքական արտահայտություններ։


1. «Սբեքթեյթըռ» — Անգլիական թերթ։


2. «Բալ Մալ» — Պահպանողական ուղղության անգլիական թերթ, Գլադստոնի օրգանը, հիմնադրված 1865 թվականին։ Թերթը կոչվել է Լոնդոնում իր կլուբներով հայտնի փողոցներից մեկի (Պել Մել) անունով The pall mall gazette.

3. «Պատեմ Պատեմ» — Պատեմ Պատեմը աղավաղված անունն է չեխոսլովակյան հայտնի բուժավայր Կարլովի Վարիի, որը կոչվել է և Բադեն Բադեն։ Պարոնյանի կողմից դիտավորյալ աղավաղումը Պատեմ՝ թուրքերեն նշանակում Է նուշ։


4. «Լահանա պրասայի թարլա» — «Լահանան» (կամ լախանա) կաղամբն Է, «պրասան»՝ բրասը (բանջարեղենի մի տեսակ), իսկ թարլան դաշտը, որով նախադասության ուղղակի իմաստն է՝ կաղամբի և բրասայի, դաշտից քաղված տեղեկություն։ Ենթագրում ենք, որ ծաղրված Է «Փունջը», որովհետև այլ առիթներով ես Պարոնյանր «Փունջը» նմանեցրել է կաղամբի արտի, նկատի ունենալով նրա մտավոր աղքատությունը։


5. «Լորտ Կրանվիլ քաղաքեն Ավրատ ալան լրագրին կը գրեն...» — Այս անուններով քաղաք և լրագիր գոյություն չունեն, առաջինը Ջորջ