Էջ:Hayrenatirutyun Armenian 2012.pdf/175

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված է

ԽԲ. Հայաստանի տարանցիկ հնարավորությունները՝

ըստ միջազգային իրավունքի

Հայաստանի Հանրապետության իշխանությունները տխրահռչակ զույգ արձանագրությունները ստորագրելու, ապաև վավերացնելու համար որպես հիմնական կռվան են վկայակոչում Հայաստանն ապաշրջափակելու անհրաժեշտությունը: Չկիսելով, այսպես կոչված, հայ-թուրքական սահմանի բացման կապակցությամբ ծփացող հրճվանքը, միանգամայն օրինաչափ եմ համարում ՀՀ իշխանությունների այս ձգտումը: Այսուհանդերձ, ընտրած ուղին ճիշտ չէ, քանի որ եթե Թուրքիան սահմանը բացի ոչ որպես միջազգային պարտավորություն, այլ որպես բարեհաճություն, ապա այն կարող է փակել ցանկացած պահի, ցանկացած մտացածին պատրվակով: Ընդսմին, Թուրքիան պատրաստակամություն է հայտնել «բացել ընդհանուր սահմանը» Հայաստանի՝ իր տարածքային իրավունքից հրաժարվելու, ցեղասպանությունը հարցականի տակ դնելու և մի շարք այլ անընդունելի զիջումների դիմաց: Դա չարդարացված բարձր գին է և ավելի շատ նման է պատանդների համար վճարվող փրկագնի, քան իրավահավասար երկրների բանակցված համաձայնության:

Արդ, անհրաժեշտ է պատասխանել մի կարևոր հարցի.

– Արդյո՞ք Հայաստանի իշխանությունները սպառել էին նշյալ սահմանը բացել տալու, ավելի ճիշտ, Հայաստանն ապաշրջափակելու բոլոր հնարավորությունները, որ այսօր դրա համար պատրաստ են վճարել մեր անցյալով և ապագայով:

Նախ նշեմ, որ Թուրքիան 1993թ. հուլիսից առ այսօր ՀՀ նկատմամբ իրականացնում է պատերազմական միջոցառում (War Measure),[1] քանի որ միջազգային իրավունքը շրջափակումը դիտարկում է որպես այդպիսին: Թուրքիայի կողմից ՀՀ շրջափակումը միանշանակորեն միջազգային իրավունքի և ստանձնած պարտավորությունների կոպիտ խախտում է: Ըստ այդմ, միջազգային իրավունքը, մասնավորապես նրա մի շարք կարևորագույն փաստաթղթեր, Հայաստանն ապաշրջափակելու համար տալիս է բազմաթիվ լծակներ: Միջազգային իրավունքի այդպիսի փաստաթղթերից այստեղ անդրադառնանք միայն մեկ փաստաթղթի:

  1. Jack C. Plano, Roy Oltan, The International Relations Dictionary, Santa Barbara, 1988, p. 194.