դժգոհություն արտահայտում։ Ոչ ոք դեռ չի տեսել եզիդիների որոշակի և մշտական գերեզմանատները։
Լալեշը համարվում է եզիդիների պալլադիումը, Երուսաղեմը և ամենասուրբ վայրը ամբողջ երկրագնդի վրա։ Այնտեղ նրանք շատ հաճախ ուխա են գնում։ Լալեշը պետք է որ Մոսուլի մոտ գտնվի, չնայած որ ո՛չ մի աշխարհագրության մեջ այդ անունը չի հանդիպում։ Հայ աշխարհագետները մատնանշում են Սինջարի լեռնային մասում գտնվող աղահանքը, որպես եզիդիների սրբավայր և այդ պատճառով կոչում են Եզիդ-ցանե1), այսինքն՝ եզիդիական բնակարան, տուն, բնակավայր։ Առանձնապես նշանավոր են համարում նրանք այնտեղ գտնվող ահագին քառանկյունի շենքը, որն իբրև թե բաժանված է այնքան սենյակների, որքան օր կա տարվա մեջ, և որոնք լուսավորված են անմար ղամբարներով, և որ այնտեղ մշտապես ապրում է եզիդիական հոգևորականությունը։ Այդ շենքի մեջտեղում պետք է որ գտնվի այն տեղը, ուր առաջին անգամ երևացել է նրանց ամենամեծ մարգարե Շեյխը, այսինքն՝ գլխավորը։ Դա կոչվում է Շեկխանդի կամ Շե|սղագ|ւ2^յ որ նշանակում Է' Շեյքսբ երԱացել է այնտեղ, կամճ այնտեղ տեսել են Շեյխին, նման հայող Էջմիածին ան վան, որ նշանակում (' Միսւծինն ]ղաւ| երկիր/ Այդ կառուցման մասին գոյու- թյուն ունեցող հայկական ավանդությունը եզիդիները հարմարեցրել են իրենց մարդարե Շեյխին։ Այդ Շեյխը նույնպես երևացել է եղի դին երին 1ո4սի ճա¬ ճանչն երում և հայանել հետևորդներին' իր կամքը և աստուծո օրէնքները, որից հետո նույնպես բարձրւսցել է երկինք։ Հետնյալ իրերը պահվում են այդտեղ և այլ տեղերում, որպես նրա սրբազան խորհրդանշաններ և պաշտամունքի առար¬ կաներ, մի տիկնիկ, որ նրանք կոչում են Թան (թագ), նապաստակի դլխով մի թռչունի պատկեր, որ կոչվում է Մալաք jl—Թավուզ, այսինքն* հբեջտակ-թռչոձ , եռոտանի մետաղյա մոմակալ շամղան և, վերջապես, մի փոքրի^{ թմբուկ։ Արանք են նրանց սրբազան իրերը, որոնք ո չ ոք շի կարող պահել իր մոտ կամ ման ածել, բացի հոգևորականներից, որոնք հաճախ դրանք առած ճանապար¬ հորդով են մի տեղից մյուսը, մողովրդից բարեպաշտական նվիրաբերությոմւ- ներ և կամավոր տուրքեր հավաքելու համար, որ միշտ բավականաշափ առատ է լինում։ 3ուրաքանշյուր քոչավայրով կամ դյուղով նրանք համաչափ կերպով դա и տվորում են այդ բոլոր սրբազան իրերը, մոմ են վառով և թմբուկ զարկե- լով հավաքով ամեն հասակի և и եռի բնակիշներին, որոնք այդ սրբություն- ներին մոտենով են ոշ այլ կերպ, քան չոքեշոք* վերոհիշյաշ իրերը նրանք հարդանքով համբուրում են, իսկ մոմակալը% է) ավելի մեծ երկյուղածո։ թյամբ, և ապա նույնպես չոքեշոք հեռանում։ Այդ արարողությունը վերջանա֊ լուց հետո քահանաներր հավաքում են (նվիբաբերությոէնները, որոնց րնդու֊ նելու համար նրանք ունեն այծի կոպիտ մագից դործած պարկեր, որոնցից կտրում, տալքս։ են յուրաքանշյուրին մի կտոր, նւքիրաբերության չափին համա¬ պատասխան։ Ստացողներն այդ նվերները, որպես սրբություն, խնամքով պա֊ հում են և հաճախ կրում մարմնի վրա։ Ոոլոբ նվիրաբերությոէններր տարվոլմ են Լալեշ, և վա յ նրան, ով կհարձակվի նրանց վրա, որոնց հանձնարարված Է տան ել այնտեղ այդ տուրքերը, կամ ումով կխլի դրանք։ Այդպիսի չարագոր¬ ծս։ թյան չուրը անասելի արագո։թյամբ տարածվով Է բոլոր եզիդիական հա- 408
