ֆլեգմատիկ, դու սանգվինիկ։ Ինչպե՞ս են հաշտվում ձեր տեմպերամենտները։
— Շատ լավ են հաշտվում, շատախոս։ նախ նստիր, մի քիչ հանգստացիր,— ասաց քույրը և, եղբոր ձեռքից բռնելով, տարավ նստեցրեց գրասեղանի մոտ։— Կամաց, շկոտրես,— բացականչեց նա ծիծաղելով, երբ աթոռը ճռճռաց Վահանի ահագին մարմնի ծանրության տակ։
— Սրա համար չէի նստում է,-ասաց Վահանը և թեքվեց գրասեղանի վրա։— Այս ի՞նչ է, գրականությա՞մբ ես պարապում։
— Ամուսնուս նամակ եմ գրում:
Վահանը ձեռքով ծածկեց նամակը։
— Կուզե՞ս ասեմ ինչ ես գրում։
— Ասա։
— «Սիրեցյալդ իմ Գրիշա, իմ անգինս, իմ պաշտելիս, իմ տե՛ր և թագավոր։ Մի՞թե ինձ ուզեցիր նրա համար, որ բերես ձգես այս չորս պատերի մեջ և ինքդ հեռանաս, թողնելով ինձ սիրատոչոր, ինչպես իր վարդի թփից զրկված uոխակը վանդակի մեջ։ Մի՞թե այն գանձերը, որ որոնում ես մայր հողի ծոցում, ավելի թանկ են քեզ համար, քան ես։ Ինչի՞ս են պետք աշխարհիս թեկուզ բոլոր գանձերը, երբ դու մոտս չես, երբ ես մենակ եմ, տխուր, քո կարոտը քաշելով շարունակ։ Առավոտ է գալիս իր քաղցրանվագ թռչուններով, իր ճաճանչափայլ արևով— ամեն ինչ մութ է թվում ինձ. գիշեր է գալիս իր շողշողուն աստղերով, իր հրաշափառ լուսնով— երկինքը թխպոտ է երևում աչքիս։ Եվ հեկեկում եմ ես սենյակիս մենության մեջ դառնագին ու վշտահար և տարածում եմ ձեռներս դատարկ օդի մեջ, շշնջալով՝ «ո՞ւր ես, ո՞ւր ես, արի՛, իմ սիրելի, արի՛, իմ պաշտելի, արի՜, իմ...» և այլն, և այլն, և այլն։ Ձեռքս կկտրեմ, թե այս ոճով և այսպիսի բան չես գրել։ Թույլ կտա՞ս կարդամ։
— Թույլ եմ տալիս։
Վահանը վերցրեց նամակը և սկսեց կարդալ.
— «Ուզում ես՝ կարդա, ուզում ես՝ չէ,— ինձ համար էլ այդ միևնույն է,— բայց ես քեզ չեմ ազատիլ իմ հաշիվներից...»։ Սա ի՞նչ բան է։
