Ձեր գործն, իհարկե, դուք գիտեք, բայց, հավատացնում եմ ձեզ, սխալվում եք հայ վիպասանների շարքից դուրս ձգելով Մուրացանին։
Իմ կարծիքն ես հարցնում վիպասանության մասին։ Ես մի-երկու խոսք կասեմ հայոց վիպասանության վերաբերմամբ, և, գուցե, զարմանաս, որ հայոց վիպասանությունից առանձնապես հատուկ պահանջ ունիմ։ Հայոց վիպասանությունը պետք է տենդենցիոզ լինի. հայ վիպասանը պետք է իդեալներ տա, որովհետև քաղաքական և սոցիալական հայտնի անբարեբաստիկ պայմանների մեջ հոգին ու զգացմունքները բթացած հայը ավելի, քան մի ուրիշ ազգի մարդ, կարոտ է իդեալների, որոշ մտքով առած։ Եվ հայը, զարմանալի է, սիրում է իդեալներ։ Ես բացառապես դրանով եմ բացատրում Րաֆֆիի ահագին ժողովրդականությունն ու ազդեցությունը, որ ունեցել է նա և դեռ կունենա։ Եվ այդ կողմից գեղարվեստական գրականությունն ահագին դեր ունի կատարելու հայերիս մեջ։
Այսքանովս բավականացիր։ Ժամանակս շատ սուղ է. երկար գրել այդ մասին չեմ կարող։
Գուցե այս աշնան «Նոր-Դարում» սկսեմ տպագրել վեպիս առաջին մասը, այդպիսի դեպքում երկրորդ մասը կտպագրվի առաջիկա տարվա սկզբներին. իսկ երրորդը — Աստած գիտե։
Նամակիս հետ ուղարկում եմ «Տարազի» և «Нов. Об.»-ի բելլետրիստների մասին գրած մատենախոսությունները, որ դու ուզել էիր։ Ընդունիր սիրո ողջույնս։
19 ՄԻՆԱՍ ԲԵՐԲԵՐՅԱՆԻՆ
Սիրելի Մինաս.
Այժմ արդեն վերջնականապես վճռված է «Նոր-Դարի» տասնամյակը տոնել։ Կտոնվի միաժամանակ նաև պ. Սպանդարյանի գործունեության քսանամյակը. առաջին անգամ