Էջ:Raffi, Collected works, vol. 10 (Րաֆֆի, Երկերի ժողովածու, հատոր 10-րդ).djvu/645

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված է

18 5 8 2. (ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԱՎԵՅԻ08ԱՆԻՆ] Հովհաննես ԱվԼ Արիսյանին ուղղված ինչպես աոաջին, այնպես էյ երկրորդ Նա մ ակր նշանակալից փաստաթղթեր են երիտասարդ Րաֆֆուն ճանաչելու տե¬ սակետից! Այստեղ Րաֆֆին խոսելով Հովհաննեսի կրթության հետ կապված հար¬ ցերի մասին, քննադատում ու մերկացնում է ամերիկյան դպրոցների и տանձն ած դերն ու ձեռնարկած միջոցներըt Ր սանհինգամ յա Րաֆֆին զայ/էո1յթոՎ է նկատում, որ այդ դպրոցները դաոնալով մի տեսակ «Գաղտնի մեքենա մոլորությանըШ, հե¬ տապնդում են, որպեսզի դավանափոխ անեն իրենց գիրկը ընկած անմեղ պա¬ տանիներին» Րաֆֆին չի խնայում ե մերկացնում է նաև էջմիածնի կրոնավորներին, որոնք, խմբվելով տաճարներում, կողոպտում են ժողովրդին» Նամակը արտատպված է Րաֆֆու ծննդյան 100-ամյակին նւվիրված ժողս- վածվից, Փարիզ. 1937 թ., էջ 29» 3. (ՄԿՐՏԻ2 հՐԻՄՅԱՆԻՆ) Խրիմյ անին ուղղված այս նամակը Րաֆֆու երկրորդ տպագիր գործն (< Եթե Րաֆֆ ու «Ար ծվի Վ ասպ ուրական» ամսագրին ուղարկված նամակներից աոա- zPe գովասանքի ու քաջալերանքի խոսք էր Խրիմյանի հասցեին, ապա այս երկ¬ րորդ նամակը կրքոտ ոլ սուր մի քննադատություն է ուղղված հայ հոգևորակա¬ նության դեմ» «Եվրոպացիք,— ասում է Րաֆֆին,— որչափ ավելի ջանք են տա¬ նում ուսումնարաններն բազմացնելու և տպագրությունն առաջ տանելու' Հայաս¬ տանի վարդապետները այնչափ հերքում են»» Այս նամակից կարելի է դատել, թե երիտասարդ Րաֆֆին որպիսի կրքոտ վերաբերմունք ուներ հասարակական կյանքի հանդեպ և որքան համարձակ էր իր դատողությունների մեջւ Ժամանակի իմաստով Րաֆֆու կշտամբանքները այն¬ քան սուր և համարձակ էին հնչում, որ Խրիմ չանը Րաֆֆու հայացքների թողած տպավորությունը մեղմելու նպատակով ստիպված է լինում նամակի թե սկ րգ- րում և թե' վերջում բացատրություն տալ իր ընթերցողներին» Այս նամակը աոաջին անդամ տպագրվել է 1858 թվականին «Արծվի Վաս- պուրականի» ամսագրում. Հուկոբ Միրզա յան Մելիք-Հակոթյա£ց ստորագրությամբ, այնոէհետև մեծ կրհատոէմներով տպագրվում է նաև 1893 թվականին, Անն» Րաֆֆու հր ատարակած «ԱրծւԷի Վասպուրականի» ժողովածվոէմt Արտատպված է «Արծվի Վասպուրականիտ ամսագրից, Վանտսսպ, 1858 թ., JW 7, էջ 188ւ «45 41 Րուֆֆի, Երկերի ւ)ու)ա|ածուէ R. %