Էջ:Raffi, Collected works, vol. 4 (Րաֆֆի, Երկերի ժողովածու, հատոր 4-րդ).djvu/47

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

— Ասացե՛ք, խնդրեմ, ի՞նչ կարելի է այստեղ գործել, — հարցրեց իրավաբանը ավելի ծանր կերպով։

— Օրինակի համար, մենք դեռևս մի օրինավոր լրագրություն չունենք,— պատասխանեց Բաքոսյանը։

— Դիցուք թե ունենայինք, բայց մեզանում լրագիրը ո՞վ է կարդում,— հարցրեց բժիշկը։

— Այդ իսկ պատճառով, որ մեզանում լրագիր չեն կարդում,— նրա խոսքր կտրեց Բաքոսյանը,— պետք է հրատարակել մի այնպիսի պարբերական թերթ, բոլորովին նոր հոդով, նոր ուղղությամբ, որ գրդռե, հարցեր հարուցանե, և վերջապես ստիպե իրան կարդալ։

— Այդ բոլորը երևակայություններ են,— հառաջ տարավ բժիշկը։— Մեզանում ընթերցող հասարակությունը, այսինքն ժողովրդի բարձր և կրթյալ դասը, ոչինչ կարոտություն չունե մի հայ լրագրի։

Վիճաբանությունը ավելի տաքացավ, երբ Բաքոսյանը ասաց.

— Ես բոլորովին ընդդեմ եմ ձեր կարծիքին, պարոն բժշկապետ, որովհետև այդ ձեր բարձր կամ կրթյալ կոչված դասը թող բոլորովին չկարդա ևս, այդ փույթ չէ՛ ... Բայց դուք մոռանում եք մի բան, որ մենք ունենք մի մեծ դաս ժողովրդի, ավելի բազմաթիվ, ավելի թարմ ուժերով և ավելի անխարդախ առանձնությունների մեջ այդ դասն է ամբոխը, մենք նրա համար պետք գործենք։

Երիտասարդ պատմաբանը, որ լռությամբ լսում էր, ասաց արհամարհական ոճով.

— Է՜հ, շատ գրեցինք մենք, թե պարբերական թերթերի և թե ամսագրների միջոցով, բայց ի՞նչ դարձավ.— այդ քո ամբոխը էլի մնաց այն, ինչ որ էր։

Բաքոսյանին զարմացրեց մի այդպիսի պատասխանը…

— Եթե ձեր դրվածքները օգուտ չբերեցին հասարակությանը՝ իմ կարծիքով այն էր պատճառը, որ նրանք չեն եղել ժողովրդի կյանքի առարկա, երևույթների և նրա պիտույքների արտահայտություն, այդ գլխավոր պայմաններից մինն է լրագրության։ Բայց հին սխոլաստիկական քարոզներ կարդալ, արաբական հեքիաթներ պատմել, կղերի հաճույքներին խունկ ծխել և միևնույն ժամանակ պահանջել ընթերցող հասարակության համակրությունը — այդ անկարելի բան է։

— Մեր ժողովուրդը լինելով մի կրոնական ազգ, հարկավոր է