Jump to content

Էջ:Raffi, Collected works, vol. 8 (Րաֆֆի, Երկերի ժողովածու, հատոր 8-րդ).djvu/268

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

Եվ այսպես, Փոքր–Սյունիքի կամ Արցախի նահանգում շարժումը սկսվել էր, որովհետև այստեղ միություն կար, մելիքների դաշնակցություն կար։ Իսկ Մեծ–Սյունիքի նահանգում, որտեղ Դավիթ Բեկը կամենում էր սկսել էր գործողությունները, դեռ ամեն ինչ անշարժ էր, որովհետև այստեղ մելիքները ոչինչ կապ չունեին միմյանց մեջ։

Ցավալին այն էր, որ Փոքր–Սյունիքը և Արցախը թե քաղաքական և թե եկեղեցական կառավարության կողմից բոլորովին բաժանված էին Մեծ–Սյունիքից։ Քաղաքական կողմից բաժանված էին նրանով, որ մեր հիշած հինգ դաշնակցական մելիքությունները իրանց առանձին ինքնավարությունն ունեին և կապված չէին Մեծ Սյունիքի հետ։ Իսկ եկեղեցական կառավարության կողմից նույնպես բաժանված էին, որովհետև սկսյալ ամենահին դարերից Աղվանից կաթողիկոսները, միտրոպոլիտները, եպիսկոպոսները առանձին հոգևոր իշխանություն ունեին էջմիածնից անկախ։ Գանձասարի վանքը որպես առաջ նույնպես և Դավիթ Բեկի օրերում Աղվանից հոգևոր իշխանության աթոռանիստն էր։ Նրա ներկայացուցիչները, որպես էին՝ սկզբում Եսայի եպիսկոպոսը, իսկ հետո Ներսես եպիսկոպոսը ձեռք ձեռքի տված, միասին էին գործում Հովհաննես իշխանի հետ։ Թե ռուսների հետ ունեցած բանակցությունների մեջ և թե իրանց ներքին զինվորական պատրաստությունների մեջ այդ երկրի հոգևոր և մարմնավոր իշխանությունների ներկայացուցիչները համերաշխ էին։

– Պետք է աշխատել գոնե միանալ Հովհաննես իշխանի հետ,– ասաց Ստեփաննոսը, երբ նկատեց, որ Բեկը շարունակում է համառությամբ պնդել իր կամքը։– Ես կարող եմ այդ միությունը կայացնել, իմ հարաբերությունները իշխանի հետ շատ լավ են։

– Ես միության հակառակ չեմ, Ստեփան,– պատասխանեց Բեկը։– Բայց դու գիտես, Հովհաննես իշխանը որ աստիճան հպարտ մարդ է. նա, շատ հասկանալի է, որ ինձ չի ենթարկվի, իսկ ես նրա զորապետը լինել չէի ցանկանա։

– Պետք է աշխատել գոնե Գանձասարի միտրոպոլիտներին միացնել էջմիածնի հետ,– ասաց իշխանը։

– Թեև մի առանձին օգուտ չունի, բայց այդ մասին ինքը՝ էջմիածնի Աստվածատուր կաթողիկոսը աշխատում է,– պատասխանեց Բեկը։

Հետո նա սկսեց պատմել, թե ինչպես ինքը դուրս եկավ Վրաստանից էջմիածնի ուխտավորի անունով, գնաց այնտեղ գլխավորապես