Էջ:Yeghishe Charents, Collected works, vol. 4 (Եղիշե Չարենց, Երկերի ժողովածու, հատոր 4-րդ).djvu/539

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

— Սպասի՛ր...— շշնջաց խանը, կարծես լսելով ինչ-որ բան։ Եվ կրկին շատ ժամանակ անցավ, ալիքները շաչում էին ներքևում, իսկ քամին թռչում էր դեպի ժայռը, աղմկելով ծառերում։

— Գնա՛նք, հա՛յր...

— Սպասի՛ր էլի...

Մի անգամ չէ, որ ասում էր Տոլայկ Ալհալլան.

— Գնա՛նք, հա՛յր։

Խանը շարունակում էր մնալ տեղում, ուր կորցրեց իր վերջին օրերի ուրախությունը։

Բայց,— ամեն ի՛նչ վերջ ունի,— կանգնեց նա, հզոր և հպարտ, կանգնեց, կիտեց հոնքերը և խուլ ասաց.

— Գնա՛նք...

Գնացին նրանք, բայց շուտով խանը կանգ առավ։

— Իսկ ինչո՞ւ եմ ես գնում և ո՞ւր,— հարցրեց նա որդուն:— Ինչո՞ւ համար ես ապրեմ հիմա, երբ իմ ամբողջ կյանքը նրա մեջ էր։ Ծեր եմ ես, ինձ չեն սիրի այլևս, իսկ եթե քեզ ոչ-ոք չի սիրում — անիմաստ է ապրել աշխարհում։

— Փառք և հարստություն ունես դու, խա՛ն։

— Տո՛ւր ինձ նրա մի համբույրը — և քե՛զ վերցրու այդ բոլորը, իբրև պարգև։ Այդ բոլորը մեռյալ է, միայն կնոջ սերն է կենդանի։ Չկա այդպիսի սեր — կյանք չունի մարդը, մուրացիկ է նա, և ողորմելի են նրա օրերը: Գնաս բարո՜վ, որդի՛ իմ,— Ալլահի օրհնությունը թող լինի քո գլխին՝ քո կյանքի բոլոր օրերին ու գիշերներին։— Եվ շուռ եկավ խանը երեսով դեպի ծովը։

— Հա՛յր,— ասաց Տոլայկը,— հա՛յր...— Եվ չկարողացավ ասել է՛լ ոչինչ, քանի որ ոչինչ չի կարելի ասել մարդուն, ում ժպտում է մահը, ոչինչ չես ասի նրան այնպիսի, որ վերադարձնի նրա հոգուն սերը դեպի կյանքը։