Մի բարձր, պայծառ գաղափար, կամ խոհ։—
Նա չէ՛ր էլ կարող երևակայել
Դեռ երեկ, որ այս ածխադեմ մարդիկ
Կարող են երբեք լինել ընդունակ 125
Ինքնազոհության և հերոսության,—
Որ մարդիկ այդ մութ կարող են իրենց
Սրտերում կրել ոգևորության
Հուրը սրբազանի այն հուրը, որով
Դառնում է մարդը աստված ու հերոս... 130
Այո՛ — տարիներ շարունակ իրեն
Համոզել է նա, որ մարդիկ այդ մութ
Լոկ ուտելո՛ւ են ընդունակ, այո՛,—
Ուտելո՛ւ միայն և ծանր, դժվար,
Անմարդավայել, սև աշխատանքի,— 185
Բայց այսօր ահա, ընդամենը մի
Ժամվա ընթացքում, փլվում է հանկարծ
Իր տարիների ընթացքում կոփված,
Համոզմունքների շենքը անհողդողդ —
Եվ չի՛ հավատում իր աչքերին նա, 140
Դժվարությամբ է իր միտքը ահա
Ենթարկվում իր նոր, անհասկանալի
Զգացմունքների եռուն հորձանքին...
Եվ ո՞նց պատահեց ամբողջը... — Այնքա՜ն
Այնքա՜ն հասարակ ու զարմանաք, 145
Այո — հասարակ ու զարմանալի,
Ինչպես մեքենան այն հրաշագործ,—
Հաշվող մեքենան։—
...Առավոտ նրան
Եկան ասացին, որ երեկոյան 150
Հայտարարված է ընդհանուր ժողով,
Ուր սոցմրցության հարցն է դրվելու
Քննության... Այո՛։— Լսեց քմծիծաղ,