Էջ:Yeghishe Charents, Collected works, vol. 5 (Եղիշե Չարենց, Երկերի ժողովածու, հատոր 5-րդ).djvu/28

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

Կանգնած են իրենք բերդի ամենաբարձր աշտարակի վրա. փչում է սուր, սարսուռ, սառը մի քամի։ Ու մոտիկ-մոտիկ ծածանվում է լաթի մի կտոր. դրոշակն է բերդի։ Մութ է ափսոս։ Եթե ցերեկ լիներ՝ կտեսնեին դեղին կտավի վրա— երկգլխանի մի արծիվն ոսկենկար զարզանդ։ Մութ է, գիշեր է, չի երևում։ Փչում է կատաղի— հրում է քամին, հիմա կընկնեն։ Ինչո՞ւ են այստեղ— ի՛նչ են ուզում։ Սարսափից խելագար՝ աստիճաններով կրկին իջնում են վար, ընկնում են գետնափոր անցքերը. վազում են շնչակատուր։ Եվ քրտինք կտրած՝ հանկարծ, երևի պատահմամբ— ելնում են իրենց ներքնահարկը նորից. բարձրանում են Թաթոյի սենյակը և քնում են մեռելանման։ Քնում են դառը, աներազ, ծանր մի քնով, բայց առավոտը զարթնում են կայտառ ոգևորված։ Պատմում են բոլորին անցքերի մասին— և բոլորը մնում են ապշած ու շվարած։ Լինում են մարդիկ, որ այդ պատահական գյուտը համարում են խորհրդավոր նշան, զարթնումի սկզբնավորում: Մոտ է— ասելիս են եղել նրանք— վայրկյանը վերածնության: Եվ կանչեր են նրանք Թաթոյին ու ընկերոջը. խստիվ արգելել են այդ մասին զրուցել ու խոսել։ Բայց հիմա, այդ նշանավոր անցքից քսան-քսանհինգ տարի հետո, Բերդի, Առաքելոց եկեղեցու և Վարդանի կամուրջի մեջ գտնվող այդ անցքերի և աստիճանների մասին— բոլորը, նույնիսկ երեխաները գիտեն։ — Բայց այդ մասին, իհարկե, չեն խոսում երբեք, այդ մասին խստիվ արգելված է խոսել։ Այն էլ մոռացա ասեմ, որ երբ Թաթոյի և ընկերոջ անուշադիր լինելու շնորհիվ կառավարությունն իմանում է