գոհունակութենէն մեզ լաւագոյն սենեակ մը տարաւ։ Եղբօրը կինը կիւրենցի էր և շատ կիրթ ռւ քաղաքավար անձ մըն էր. ամուսինը սպաննուած էր, մեզ հիւրասիրեց շատ յարգանքով և ուրախութեամբ։ Մինչև երեկոյ այդտեղ մնալէ ետքը Մկրին առաջնորդ ընտրեցինք երթալու համար Ս. Տաճար (Թէճէր) լեռը։ Օրն էր 31 մայիս։
Մկըրին քոյրը կալուածներ ունէր այդ լերան ստորոտը, և հոն քանի մը խաներ կային. յոյս ունէինք, որ մեզ հաց կը հայթայթեն։ Երբ լեռը բարձրացանք, լոյսը բացուեցաւ։ Մկըրը ուզեց վար իջնել մեզ հաց բերելու. ես մերժեցի, որովհետև տեղին անծանօթ էի և շրջակայքը չի քննած՝ չէի ուզեր մարդ հեռացնել մեր խումբէն։
Մեր գտնուած տեղը շատ բարձր էր և ամեն կողմը կը տեսնէինք. մեր ընկերներն էին արծիւները, որոնք այդ գագաթին վրայ բոյն դրած էին և որոնց թևաբախումները կը լսէինք երբեմն։ Տեսարանը գեղեցիկ էր. նախանձով կը նայէինք ազատ արծիւներուն վրայ, որոնք թև կը բանային, կը սաւառնէին և կը հեռանային։ Մենք անօթի էինք և գլխաւորապէս կը տանջուէինք ծարաւէն։
Առաջին օրը Մկըրը երեկոյին հաց բերաւ մեր երկու ընկերներուն հետ, բայց երկրորդ օրը իր քոյրը սարսափէն մեկնած էր իր կալուածէն, որովհետև այդ կողմերը հայեր սպաննած էին։ Այդտեղ մնացինք քանի մը օր, բայց գրեթէ անընդհատ պարէնի պակասէ կը նեղուէինք։ Ստիպուած՝ ես անձամբ գացի Մաղարան հայ գիւղը. ասիկա պատմական գիւղ մըն է, կը գտնուի Տէլիք Թաշի բերանը։ Այդ կողմերը ձիւնի փոթորիկները այնքան սաստիկ կըլլան, որ ճամբորդները կը խեղդուին։ Գիւղացիք ազատարարի դերը կը կատարեն. իրենց այս մարդասիրական գործին համար հին ժամանակներէ ի վեր տուրքերէ զերծ էին, բայց 95-ի կոտորածներէն ետքը այդ առանձնաշնորհումները վերացած էին, ինչպէս նաև ամեն կարգի աւազակներ թալլած ու սպաննած էին շարունակ խեղճ գիւղացիները։
Այդ գիւղն էր, որ գացի և դիմումիս մէջ յաջողեցայ. խոստացան մեզ ամեն օր պարէն հասցնել, սիրտ տուին մեզի և քաջալերած ճամբու դրին մեզ։
— Ձեզի տարիներով կը պահենք, կըսէին. Ս. Տաճար լեռնէն ոչ մէկ փախստական ձեռք անցած է մինչև այժմ։
Վերադառնալով մեր ապաստարանը, Մկըրին նամակ մը յանձնեցի, բայց անիկա ետ եկաւ, որովհետև ճամբաները բռնուած և յարաբերութիւները խզուած էին։
Քիչ ետքը սարի գագաթէն տեսայ, որ 500 հոգիէ աւելի մարդոցմէ
