Էջ:Zabel Yesayan, Traveling of Murad.djvu/65

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

— Թիւրքութիւնը փճացա՜ւ։

Տղաքը ալիւրը բերին և մենք այնքան ծայրայեղ վիճակի հասած էինք, որ առանց վտանգին մտածելու, կրակ վառեցինք և հաց պատրաստեցինք։ Մեր կրակը տեսնելով, թիւրքերը, որ փախստական զինուորներ էին, դէպի մեզ եկան։ Անտառը խիտ ըլլալով, հեռուն տեսնել դժուար էր, բայց մեր պահակը, որ Արութջանն էր և ծառին վերևէն կը դիտէր, իմաց տուաւ, թէ ծառերուն տերևները կը շարժին, պատրաստ եղէք։ Զգուշութեամբ շրջապատեցինք թիւրքերը, որոնք ճանչցան հաց ուզելու գացող մեր ընկերները, ճանչցան և զիս, աղաչեցին, որ իրենց խնայենք, բայց տղաքը զիրենք կապեցին, հեռացուցին և սպաննեցին։

Տեղերնիս փոխեցինք, բայց ստիպուած էինք շատ չհեռանալ Ձ… գիւղ գացող ընկերներուն համար, երկրորդ օրը անոնք եկան, հաց և յոյս բերին հետերնին։ Պատմեցին, թէ ոչ մէկ յոյն տեղահան չէ եղած և յոյները լաւ վերաբերմունք կունենան, կը վախնան մեզի համար, բայց մեր ընկերները կըսեն, թէ մենք բռնուող տեսակէ մարդիկ չենք, ու երբ կիմանան, թէ ո՞վ է իրենց խմբապետը, կը ոգևորուին և կուզեն անպատճառ մեզ հիւրասիրել. կըսեն, թէ այլևս հացի ու պաշարի համար հոգ չընենք, ամեն ինչ կը տրամադրեն, նոյնպէս կիմացնէին, թէ 70 քէօչէիւրտցի փախստականներ կան՝ լաւ զինուած։ Մեր ուրախութիւնը չափ ու սահման չունէր։ Յոյները ուզեր էին, որ ես մենակս երթամ, բայց նախազգուշութեան համար ընկերներով գացի և իրենց նշանակած օրէն երկու օր ետքը։ Այդ միջոցին ինը թուրքերու հանդիպեցանք, զիս ճանչցեր էին, փախան անմիջապէս և գացին լուր տալու մէրքէզը, թէ ես կը գտնուիմ Չանախչիի անտառներուն մէջ։ Մեզ հետապնդելու համար ղրկեցին հետևակ և ձիաաւոր 80 զինուոր և ոստիկան ու 15 հետախուզող շուներ։ Խուզարկութիւնը կատարեցին հապճեպով և անկատար և վախերնուն առանց մեզ մօտենալու՝ ձգեցին, գացին, յայտնի էր, որ չէին ուզեր վտանգի ենթարկել ինքնզինքնին և պարտկելու համար իրենց վարմունքը՝ ինը թուրք լրտեսները ծեծեր ու կապելով առեր, տարեր էին, ամբաստանելով, թէ սուտ տեղեկութիւն տուած են։

Օգոստոսի 26-ին Ձ… գիւղի յոյները տղայ մը ուղարկած էին մեզ հրաւիրելու համար, տղան եկաւ պաշարով, մեզ հետ մնաց այն օրը, երեկոյեան մեզ առաջնորդեց դէպի գիւղ– ընդառաջ եկած էին քանի մը լաւ զինուած երիտասարդներ, առաջուց տուն մը պատրաստեր էին մեզի համար գիւղին եզերքը, հոն կային պառաւ կին մը և երիտասարդ հարս մը. պառաւը ճակատս համբուրեց, ես ալ ձեռքը համբուրեցի։ Մաքուր և հանգիստ անկողիններ փռած էին մեզ համար և ամեն յարմարութիւններ