Ներկայումս Ե․, որպես բանող կենդանի, աշխատեցնում են այն վայրերում, որաևղ հնարավոր չէ օգտագործել մեքենա և տրակտոր։
ԵԶԱԿԻ ԿԵՏ, 1․ M կեւոը կոչվում է F(x,y) = 0 հավասարումով որոշվող կո–րի Ե․ կ․, եթե այդ կետում F(x,y) ֆունկ–ցիայի մասևակի ածանցյալները հավասար–վում են զրոյի։ Այդ դեպքում, եթե նույն կետում երկրորդ կարգի ոչ բոլոր մասնա–կի ածանցյալներն են հավասար զրոյի, ապա Ե․ կ․ կոչվում է կրկնակի։ Բազմա–կի Ե․ կ․ սահմանվում է հանգունորեն։ Կրկնակի Ե․ կ–ի շրջակայքում կորի կա–ռուցվածքն ուսումնասիրելու համար Էա– d2Fd2F ք d2F Հ2 կան է A=^%r“V^J արտահայ– տության նշանը։ Д>0 դեպքում Ե․ կ․ կոչ–վում է առանձնացված, Д<0 դեպքում՝ հանգուցային կամ ինքնահատման։ Օրինակ, կոոր–դինատների սկզբնակետը у2–х4+4х2=0 կորի համար առանձնացված Ե․ կ․ է (նկ․ 1), իսկ (х2+ у2+ а2)2–4а2х2–а4=0 կո–րի համար՝ հանգուցային (նկ․ 2)։ Д = 0 դեպքում կորի Ե․ կ․ կամ առանձնացված է, կամ բնութագրվում է նրանով, որ կորի տարբեր ճյուղեր այդ կետում ունեն ընդ–հանուր շոշափող։ 2․ Դիֆերեն–ցիալ հավասարման Ե․ կ–ում 5х~=ф(х* у) ^ հավասարման աջ մասի համարիչն ու հայտարարը միաժամանակ հավասարվում են զրոյի (P-ն և Q-ն ան–ընդհատորեն դիֆերենցելի ֆունկցիա–ներ են)։ Ընդունելով, որ Ե․ կ․ համընկ–նում է կոորդինատների սկզբնակետի հետ և կիրառելով Թեյլորի բանաձևը' (1) հավասարումը կարելի է ևերկայացևել dy cx + dy + Pi(x, у) յ–= , u–TFT7 ч տեսքով, որտեղ dx ax + by + Qi(x, у) Р,-Е U Q․-ը / х2+уМ* համեմատ անվերջ փոքր են։ Ե․ կ–ի շրջակայքում ինտեգրալ կորերի (դիֆերենցիալ հավասարումների լուծումները երկրաչափորեն պատկերող կորերի) վարքր կախված է ) =0 բնութագրիչ հավասարման Xi և շ ար–մատներից։ Ն = ճշ կամ ճւփճշ և Xi?i2>0 դեպքերում Ե․ կ․ կոչվում է հ ա և գ ու յ ց, հփճշ և XiX2<0 դեպքում՝ թամբ, Xi = X2=a+ij3, a,|3=^=0 դեպքում՝ կի–զակետ (ֆոկուս)։ Xi = X2=i!ri|3, |3=^0 դեպքում Ե․ կ․ կարող է լիէւել կ և և ա– ր ո և, կիզակետ կամ ավելի բարդ բևույթ ուևեևալ։ Օրիևակ, կոորդինատների У У սկզբնակետը у՛ = 2у՛ = – , у՝ = х -4- у х = –––, у՝ = – դիֆերենցիալ հավասա–րումների համար համապատասխանաբար հանգույց է (Щ- 3), թամբ (նկ․ 4), կիզակետ (նկ․ 5) և կեևտրոն (նկ․ 6)։ 3․ Մի ար–ժեք անալիտիկ ֆունկցիա– յ ի Ե․ կ–ում ֆունկցիայի անալիտիկու– թյունը խզվում է։ а-ն կոչվում է առանձ–նացված Ե․ կ․, եթե իր որնէ շրջակայ–քում չկան այլ Ե․ կ–եր։ Եթե а-ն առանձ նացված է և սահմաևը վերջավոր է, աևվերջ կամ ընդհանրապես գոյություն չունի, ապա а-ն համապատասխանաբար կոչվում է վերացնելի Ե․ կ․, բևեռ կամ ոչ էակաև Ե․ կ․, էապես Ե․ կ․։
ԵԶԱԿԻՆ, ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏՈՒԿԸ ԵՎ ՀԱՄ–ԸՆԴՀԱՆՈՒՐԸ, փիլիսոփայակաև կատե–գորիաներ, որոնց միջոցով, մատերիա–լիստական դիալեկտիկայի ըմբռնմամբ, աշխարհը ներկայանում է համակարգված ամբողջություն, եզակին արտահայտում է իրականության երևույթնևրի (առար–կաների ու նրանց հարաբերությունների) որակական որոշակիությունը՝ տվյալ պայմաններում, տվյալ կապակցություն–ների մեջ դրսևորվող անհատականը՝ ան– կրկնելին ու վերջավորը, իսկ առանձնա–հատուկն ու համընդևանուրը, որպես ընդ–հանրականի ձներ, ցույց են տալիս ան–ցումը օրինաչափին՝ կրկնվողին ու ան–վերջին։ Յուրաքանչյուր երևույթ, այդ– պիսով, ևերգրավվում է աշխարհի ընդ– հանրական օրինաչափ կարգի մեջ՝ որ–պես դրա առանձին իրականացում, բայց միաժամանակ համընդհանուրն ինքը գո–յություն ունի առանձինների մեջ և առան– ձինների միջոցով՝ որպես դրաևց օրենք։ Այս կերպ ըմբռնված համընդհանուրը, իբրև դիալեկտիկայի կատեգորիա, Տե– գևլը և Մարքսը տարբերում ևև ձևական տրամաբանության մեջ ուսումնասիրվող վևրացական ընդհանուրից, երբ ընդհա–նուր հասկացությունը մեկնաբանվում է որպես սեռ (դաս, բազմություն), որտեղ առարկաները միավորվում (նույնաց–վում) են իրենց ընդհանուր հատկանիշ–ներով (սրա մասնավոր դեպքը նույնաց–ման աբստրակցիան է մաթեմատիկայում)։ Ե․, ա․ և հ–ի դիալեկտիկական ըմբռնումը հնարավորություն է տալիս հաղթահարե–լու ընդհանուրի բնույթի և ևրա իրակաև գոյության պրոբլեմնևրի հետ կապված իմացաբանական դժվարությունները, որոնց տարբեր լուծումներն են տալիս նոմինալիզմը և ռեալիզմը, Էմպիրիզմը և պլատոնիզմը։ Տ․ Գևորգյւսն ԵԶԱՆ ԼԵԶՈՒ, ջ ղ ա խ ո տ (Plantage), ջղախոտազգիևերի ըևտանիքի բույսերի ցեղ։ Միամյա և բազմամյա խոտաբույսեր եև, արմատամերձ տերևային վարդյակով կամ առաևց տերևի՝ ծաղկային ցողունով, երբեմն կիսաթփեր են։ Որոշ տեսակների ցողունը ճյուղավոր Է, սաղարթավոր։ Ծա–ղիկները մանր ևն, աննշմար՝ հավաքված ծայրի խիտ հասկիկում կամ գլխիկում։ Պտուղը տուվփկ Է, բացվում է լայնու–թյամբ ճեղքելով։ Տայտնի է մոտ 250 տե–սակ, որից 30-ը՝ նաև ՍՍՏՄ–ում։ Ավելի տարածված եև միջի և (P․ media), մեծ (P․ major) և ևշտարաձև (P․ lanceolata) տեսակևերը, որոնք աճում են նաև ՏՍՍՏ–ի գրեթե բոլոր շրջաններում։ Ե․ լ–ի որոշ տեսակների սերմերը պարու–նակում են լորձ, աուկուբին, գլիկոզիդ, իսկ տերևևերը՝ կարոտին, վիտամին C, ֆիտոնցիդներ։ Տերևներից ստացվող թուր–մը օգտագործվում է որպես խորխաբևր միջոց, հյութը՝ մարսողության լավացմաև, ստամոքսի և աղիքների բորբոքումների բուժման ևամար։ ԵԶԴ, քաղաք Իրանում, Եզդի օստանի վարչական կենտրոնը։
ԵԶԴԻՆԵՐ (ինքնանվանումը՝ է զ դ ի), քուրդ ժողովրդի կրոնական հատուկ դա–վանանքի պատկանող հատված։ Ապրում են Թուրքիայի հվ–արլ–ում, Իրաքում (գըլ– խավորապես՝ Մոսուլի և Սինջարի շրջան–ներում), Իրանում, Սիրիայում և ՍՍՏՄ–ում (մեծ մասամբ՝ Տայկակաև ՍՍՏ–ում և Վրացակաև ՍՍՏ–ում)։ Ըևդհաևուր թի–վը 150 հզ–ից ավելի է (1969)։ Խոսում եև քրդերի մեջ առավել տարածված կուր– մանջի բարբառով։ Կրոնը (եզդիակա– նություն), որի հիմքում ընկած է միաստ–վածության գաղափարը, պարունակում է իրանական զրադաշտականության, մով– սիսականության, քրիստոնեության և մահմեդակաևությաև տարրեր։ «Տայտ– նություն» ն «Սև» սուրբ գրքերում շարա–դրված են եզդիականության հիմնական դրույթները բնության, աշխարհստեղծման, կենդանական աշխարհի, կենցաղի, ամուս–նության, աստծո հավերժականության վերաբերյալ։ Ե–ի ուխտագնացության միակ վայրը շեյխ Աղի ի (եզդիականության գա–ղափարախոսության ևիմնադիրը, մար–գարեն) գերեզմանն ու դամբարանն է (Մոսուլի շրջան, Լա լեշ գ․)։ ՍՍՏՄ–ի Ե․ աշխատում են արդյունաբերության մեջ, կոլեկտիվ տնտեսություններում, զբաղվում անասնապահությամբ և հողա–գործությամբ։ Շատ Ե․ տեղակաև մտա– վորականությաև ներկայացուցիչներ են։ Տես նաև Բրդեր։ Գրկ․ Ա բ ո վ յ ա ն Խ․, Բրդեր և եզդիներ, Երկ․ լիակտ․ ժող․, հ․ 8, Ե․, 1958։ Е г и а з а- ров С․ А․, Краткий этнографический очерк курдов Эриванской губернии, Тифлис, 1884; Семенов А․ А․, Поклонение сатане у переднеазиатских курдов-езидов, «Бюллетень Средне-Азиатского гос․ ун-та», 1927, в․ 16․ Մ․ Դավրքւշյան
ԵԶԵԿԻԵԼ (մ․ թ․ ա․ մոտ 622, Տուդայա– կան թագավորությունում – մահ․ թ․ անհտ․), հրեա, չորս մեծ մարգարեներից մեկը (տես Մարգարե)։ Տին կտակարանի («Մարգարեություն Եզեկիելի») հեղինակ։ Մ․ թ․ ա․ 597-ին այլ գերիների հետ ար–տաքսվել է Բաբելոն։ Ե․ արտահայտել Է
