տենանտ (1992)։ 1978-81-ին ծառայել է ԽՍՀՄ ԶՌԻ-ում։ Ավրատել է Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտը (1988)։ 1988-ից աշխատել է Մարտունիի շրջանի Հաղուտիի դպրոցում։ 1991-93-ին Մարտունիի ՊՇ ստորաբաժանումների կազմում (վաշտի հրամանատարի տեղակալ, ապա՝ հրամանատար) մասնակցել է Ղարադաղլոփ. Խոջավենդի. «Ուրյանա» լեռան և Գեուգավանի բարձունքների դիրքերի ազատագրական մարտերին։ Թաղված է ճարտարում։
ՌՈՒԲԵՆՅԱՆ Մխիթար Զավենի լ2.1 1.1969. գ. Առաջաձոր (ԼՂՀ Մարտակերտի շրջան) 25.4.1996. գ. Սպիտակաշեն (ԼՂՀ Հադրութի շրջան). ավտովթարից), ուսուցիչ-ազատամարտիկ։
1987- 89-ին ծառայել է ԽՍՀՄ ԶՈՒ-ում։ Ավարտել է Ստեփանակերտի մանկավարժական ինստիտուտի հեռակա բաժինը (1993)։ 1989-ից աշխատել է Ծմակահողի ութամյա դպրոցում։ ւ 992-94-ին ծառայել է ՊԲ ՀՕՊ-ի զուքելում և մասնակցել է Ասկերանի. Հադրութի. Մարտունիի. Մարտակերտի և այլ շրջանների ինքնապաշտպանական մարտերին։ Թաղված է Առաջաձորում։
ՍՏԵՓԱՆՅԱՆ Ստեփան Վլադիմիրի (3.9. 1961. գ. Թաղավարդ (ԼՂՀ Մարտունիի շրջան) -
Ֆիզուլիի շրջանումԼ ուսուցիչ-ազատամարտիկ։ ՊԲ ավագ լեյտենանտ (1992)։ Ավարտել է Ֆիզիկական կուլտորոսյի հայկական պետական ինստիտուտը (1982)։ 1982-84-ին ծառայել է ԽՍՀՄ ԶՈՒ-ում։ 1984-ից աշխատել է ճար-
Ս.Վ. Ստեփանյան Օ.Լ. Փխումյան
տարի և Թաղավարդի դպրոցներում։ 1986-89-ին սովորել է Տյումենի (Ռուսաստան) պետական համալսարանում։ 1990-93-ին մասնակցել է Կարմիր Շուկայի և Մարտունիի շրջանի մի շարք գյուղերի ինքնապաշտպանական և ազատագրական մարտերին։ Թաղված է Թսպավարդում։
ՓԻՐՈՒՄՅԱՆ Օլեգ Լազարի (4.5.1953, Ստեփանակերտ - 9.5.1992, Շուշի), երաժիշտ, ուսուցիչ-խմբավար, ազատամարտիկ։ Ավարտել է Ստե փանակերտի Սայաթ-Նովայի անվան երաժշտական ոաումնարանը (1972)։ 1972-ից աշխատել է Ստեփանակերտի երաժշտական դպրոցում, ղեկավարել -Ուշադրություն դարձւեք», «Ձնծաղիկ" և «Արեիկ» վոկալ-գործիքային համույթները։ Մասնակցել է Կրկժանի, Շուշիի ազատագրական մարտերին։ Տասնյակ երգերի հեղինակ է։ Մասնավորապես լայն տաշածում են ստացել նրա «Արցախ», «Վերադարձիր», «Գանձասար» և այլ երգեր։ Թաղված է Ստեփանակերտում։
ՈՒՏԻՔ. Ուտի. Ուտիացրոց աշխարհ. Ուտիացրոց գավառ. Մեծ Հայքի տասներկորերորդ նահանգը։ Զբաղեցրել է Կուրի 1ւ Երասխի ջրկիցն ընկած տարածքը։ Ու. վաղնջական ժամանակներից ներառվել է Հայկական լեռնաշխարհի ընդհանուր տնտեսական ու մշակութային հարաբերությունների ոլուտը և եղել է հայ էթնրաի բնօրարն։ Մ.թ.ա. VIII դ. 2-րդ կեսին Ու-ի տարածքը՝ Արցախի հետ. ներառվել է Վանի թագա վորությ ա ն (Ուրարտու) կազմում։ Այնուհետև մտել է Երվանդունիների համահայկական թագավորության. իսկ մ.թ.ա. II դ. Լետա շեսյան պետության մեջ։ I դ. Հայոց Տրդատ Ա թագավուը ստեղծել է
Ռւտեացիների, Ղարդմանացիների. Ծավդերսցիների և Գարգարացիների իշխանությունները։ Կլավդիրա Պտղոմերաի (II դ.) վկայությամբ՝ Ու-ում II դ. եղել են ՄեծՀայէի երկու ստարտեգիական աշխարհներ՝ Ու. (Օտենե) և Շակաշեն (Սակասենե)։ Ու. III դ. ընդունել է այն սահմանները. ուպիսինք հիշատակվում է Անանիա Շիրակացու «Աշխարհացոյց»-ում (V կամ VII դդ. կազմված տիեզերագիտության և աշխարհագրության հայկական ձեռնարկ)։ Ու. նախապես ունեցել է 7. ապա՝ 8 գավառ՝ Առան ռոտ. Տրի. Ռոտ-պաայան. Աղվե (Աղորե). Տուչքատակ (Տուշքստակ). Գարդման. Շրսկաշեն. Ուտի Առանձնակ։ Ուտեացի և Գ-արդմանացի նախարարական տոհմերն աչքի են ընկել ռազմական հզորությամբ (Հայոց բանակին տրամադրել են 1000-ական զինվոր)։
Մեծ Հայքի 387-ի բաժանումից հետո Ու. մնացել է Հայկական թագավորության կազմում։ Հայ
