ж а ш С․ И․, Художественное ремесло Древ–него Египта, М․, 1959; Павлов В․ В․, Искусство Древнего Египта М․, 1962; Все–общая история архитектуры, т․ 1, М․, 1970; Музыкальная культура древнего мира (сб․ статей), Л․, 1937; Грубер Р․ И․, Исто–рия музыкальной культуры, т․ 1, М․–Л․, 1941; D riot on Е․, Vandier J․, Les peuples de l’Orient m6diterraneen, t․ 2, L’Egyp- te, 4 ed․, P․, 1962; Hayes W․ Ch․, The Scepter of Egypt, pt․ 1–2, Cambridge (Mas–sachusetts), 1959–60; Gardiner A․ H․, Egypt of the Pharaons, Oxford, 1961; Wolf W․, Kulturgeschichte des Alten Agyp- ten, Stuttgart, 1962; Neugebauer O․, Parker R․, Egyptian astronomical texts, v․ 1–3, L․, 1960–69; Grapow H․, Grun- driss der Medizin der Alten Agypt՝er, Bd 1–8, B․, 1954 – 1962; Erman A․, Die Religion der Agypter, B․–Lpz․, 1934; Ions V․* Egyptian Mythology, Middlesex, 1968; E r- man A․, Die Literatur der Aegypter, Lpz․» 1923․
ԵԳԻՊՏՈՍԻ ԱՐԱԲԱԿԱՆ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒ–ԹՅՈՒՆ, ԵԱՀ (Գումհուրիա Միսր ալ Արա– բիա), Եգիպտոս Բովանդակ ու թյ ու ն I․ Ընդհանուր տեղեկություններ • 474 II․ Պետական կարգը 474 III․ Բնությունը 474 IV․ Բնակչությունը 476 V․ Պատմական ակնարկ 476 VI․ Քաղաքական կազմակերպու–թյունները, արհմիությունները և հասարակական մյուս կազ–մակերպությունները 477 VII․ Տնտես ա–աշխարհագրակ ան ակ–նարկ 478 VIII․ Զինված ուժերը 479 IX․ Առողջապահությունը 479 X․ Լուսավորությունը 479 XI․ Գիտությունը և գիտական հիմ– նարկները 479 XII․ Մամուլը, ռադիոն և հեռուստա– տեսությունը 480 XIII․ Գրականությունը 480 XIV․ ճարտարապետությունը և կեր– պարվեստը 480 XV․ Երաժշտությունը 481 XVI․ Թատրոնը 481 XVII․ Կինոն 481 XVIII․ "՝Հայերը Եգիպտոսում 481 I․ Ընդհանուր տեղեկություններ Ե․ պետություն է Մերձավոր Արևել–քում, զբաղեցնում է Աֆրիկայի հս–արլ․ մասը և Սինայի թերակղզին Ասիայում։ Սահմանակից է Լիբիային, Սուդանին, Իսրայելին և արաբ, պետություն ստեղծե–լու համար՝ 1947-ին ՄԱԿ–ի առանձնաց–րած տերիտորիային։ Տս–ից ողողվում է Միջերկրական ծովի, արլ–ից՝ Կարմիր ծովի, Սուեզի և Աքաբայի ծոցերի ջրերով։ Գտնվում է ծովային և օդային միջազգային ուղիների խաչմևրուկում, Եվրոպայի և Ամերիկայի երկրները կապում է Ասիայի և Արևելյան Աֆրիկայի հետ։ Նրա տերի–տորիայում է գտնվում Սուեզի ջրանցքը։ Տարածությունը 1001,4 հզ․ կմ2 է» որի մոտ 96% –ը անապատ Է։ Բնակչությունը 38 մլն է (1976)։ Վարչականորեն բաժան–վում է 25 մուհաֆազաների (նահանգնե–րի)։ Մայրաքաղաքը՝ Կահիրե։ Քարտեզները տես 1-ին հատորի 633-րդ էջից առաջ և 664-րդ էջից հետո՝ ներդիրներում։ II․ Պետական կարգը ԾԱՏ հանրապետություն Է։ Գործող սահմանադրությունը ընդունվել է 1971-ի հանրաքվեով։ Պետության գլուխ կանգ–նած է պրեզիդենտը, որն ընտրվում է 6 տարի ժամանակով (ունի վերընտրվելու իրավունք)։ Պրեզիդենտն է որոշում ևան– րապևտության ընդհանուր քաղաքակա–նությունը, նշանակում է կառավարության (Մինիստրների խորհրդիյ նախագահին, նրա տեղակալներին ու կառավարության անդամներին, քաղ․ ու զինվորական պաշ–տոնատար անձանց, դիվանագիտական ներկայացուցիչներին, հրապարակում է դեկրետներ, հայտարարում արտակարգ դրություն և պատերազմական վիճակ։ Օրենսդրական իշխանության բարձրա–գույն մարմինը միապալատ ժող․ ժողովն է։ Ընտրական իրավունքից օգտվում են 21 տարին լրացրած քաղաքացիները։ Դա–տական համակարգը կազմում են I և II ատյանի դատարանները (կենտրոնական և տեղական)։ III․ Բնությունը Ե–ի աշխարհագրական դիրքը և մթնո–լորտային տեղումների պակասը պայմա–նավորել են ևրկրի կլիմայի չորությունը և անապատային ու կիսաանապատային լանդշաֆտների գերակշռությունը։ Տնտ․ կյանքը հիմնականում կենտրոնացած է Նեղոսի հովտում ու դելտայում (տևրիտո– րիայի մոտ 3%–ը), մեկուսացած օազիսնե–րում և ծովամերձ առանձին շրջաննևրում։ Երկրի մեծ մասը սարավանդ է՝ 300– 1000 й բարձրություններով։ Նշանավոր են Լիբիական, Արաբական ու Նուբիական անապատների սարավանդները։ Լիբիա–կան և Արաբական սարավանդների միջև ընկած է Նեղոսի հովիտը (ԵԱՏ–ի սահման–ներում՝ մոտ 1200 կւէ, լայնությունը հվ–ում՝ 1–3 կմ, հս–ում՝ 20–25 կւէ), որը գետա–բերանում փոխարկվում է դելտայի (24 հզ․ IjtJ2)։ ԱռաԱեւ բարձրադիր շրջանը Սինայի թերակղզին է (Կտանւփնն նււ, մ)*․ Դաշտավայրերը գտնվում են ծովամերձ շրջաններում և Նեղոսին հարող հատված–ներում։ Այստեղ են նաև Քաթթարա (–133 Վ) և Ֆայյու (–43 մ) իջվածքները։ ԵԱՏ–ի տերիտորիան գտնվում է Աֆրի–կական ւցւաւոֆորմի հս–արլ․ մասում։ Երկ–րի հվ–արլ․ մեծ մասը գրավում է Նուբիւս– Արաբական վահանը, հս–արմ․ մասը՝ Լի– բիա–Սինայական իջվածքների գոտին։ Տարուստ է օգտակար հանածոներով։ Ունի երկաթի, ցինկի, կապարի, անագի, մոլիբդենի, քրոմի, նիկևլի, բերիլի, տան–տալի, ոսկու, տալկի հանքեր, ֆոսֆո– րիտներ, ինչպես նաև գիպս, կերակրի աղ, շինանյութեր։ Անտիկլինալային ծալ–քերում հայտնաբերված են նավթ և գազ։ Կլիման առավելապես անապատա–յին է՝ օրական ջերմաստիճանի խիստ տա–տանումներով։ Տունվարի միջին ջերմաս–տիճանը հս–ում 110Շ–ից 12°C է, հվ–ում՝ 15°Շ–ից 16°C, հուլիսինը՝ հս–ում՝ 25°Շ–ից 26°C, հվ–ում՝ 30°Շ–ից 34°C։ Օրական մի–ջին ջերմաստիճանների տարեկան գու–մարը 7000–9000°C է, որը խոնավության առկայության դեպքում ապահովում է մեկ տարում գյուղատնտեսական կուլտուրա–ների (նևրառյալ ամևնաջերմասերնե– Վարչական բաժան ու մը Մուհաֆազաներ Տարածությու–նը կւէ2 Բնակչությունը եզ․ մարդ (1966-ի մար–դահամարով,) Վարչական կենտրոնը Կահիրե 214 4220 Կահիրե Ալեքսանդրիա 290 1801 Ալեքսանդրիա Ասյութ 1553 1418 Ասյութ Ասուան 882 520 Ասուան Բենի–Սուեյֆ 1313 928 Բենի–Սուեյֆ Բեհեյրա 4593 1979 Դամանհուր Ղարբիա 1995 1901 Թանթա Գի զա 1079 1650 Գի զա Դակահլիա 3462 2285 Էլ–Մանսուրա Դումյաթ (Դամիեթ) 599 431 Դումյաթ (Դամիեթ) Իսմայիլիա 829 345 Իսմայիլիա Կալյուբիա 944 1212 Բենհա Քենա 1811 1471 Քենսւ Կարմիր ծով 202685 38 Էլ–Գուրդակա (Տարգա– դա) Մաթրուհ 376505 124 Մերսա–Մ աթրուհ Մինյա 2274 1706 Էլ–Մինյա Մինուֆիա 1514 1458 Շիբին–էլ–Կոմ Նոր Տովիտ (Վադի–Տադիդ) 296207 59 Էլ–իյարգա Շարքիա 4702 2108 Զակազիկ Պորտ–Սաիդ 397 283 Պորտ–Սաիդ Սինայ 60714 131 էւ–ԱըԻշ Սոհագ 1540 1689 Սոհագ Սուեզ 307 264 Սուեզ Կաֆր–էշ–Շեյխ 3492 1118 Կաֆր–էշ–Շեյխ Ֆայյում 1792 935 Էլ–Ֆայյում
