յին, մետաղական և ոչ մետաղական (լա– քեր, ներկեր, արծններ ևն) ծածկույթների ձևով (տես Կոռոզակայուն նյութեր, Հա– կակոռոզիոն ւկաավածք): Կիրառվում են նաև մետաղների պաշտպանման էլեկ– տրական մեթոդներ, ըստ որի, մետաղին հաղորդվում է բացասական պոտենցիալ արտաքին հոսանքի աղբյուրից (կաթո– դային պաշտպանություն) կամ էւրա հետ համակցված այլ մետաղից, որը տվյալ միջավայրում . ավելի բացասական պո– տենցիալ ունի (պրոտեկտորային պաշտ– պանություն); Գրկ . 3 B a H C 10 . P. , K0pp03HH H OKHCJie- HHe MeTajuioB, M., 1962. IX, Եդիգարյան
ԿՈՌՉԼՈՒ, գյուղ Հայկական ՍՍՀ Հրազ– դանի շրջանում, Մարմարիկի ափին, շըրշ– կենտրոնից 16 կմ հյուսիս–արևմուտք: Կոռչլու Միավորված է Մեղրաձորի կոլտնտեսու– թյան հետ: Ունի ութամյա դպրոց, ակումբ, գրադարան, կինո: Կ ՈՌՈՒՊՑԻԱ (լատ. Corruptio – այլասե– րում, կաշառում), հանցագործություն, որով պաշտոնատար անձն ի պաշտոնե ստացած իրավունքներն օգտագործում Է անձնական հարստացման նպատակով: Կ. է նաև պաշտոնատար անձի ծախվածու– թյունը: Կ. հատուկ է շահագործողա– կան բոլոր հասարակարգերին և հատ– կապես կապիտալիզմին՝ իմպերիալիզմի փուլում: Բուրժուական պետությունների քրեական օրենսդրությամբ Կ. պատժելի արարք Է, սակայն, որպես կանոն, հան– ցագործները մնում են անպատիժ: Կ. հաճախ առնչվում է լոբբիզմին (տես Լոբբի): Ա. Վ. Կոսարև
ԿՈՍԱՐԵՎ Ալեքսանդր Վասիլևիչ (14.11. 1903–23.2.1939), երիտասարդության կո– մունիստական շարժման գործիչ: ՌԿԵՄ անդամ 1918-ից, ՄՄԿԿ անդամ 1919-ից: Մասնակցել է քաղաքացիական կռիվնե– րին (1918–20), որից հետո կոմերիտա– կան ղեկավար աշխատանք է կատարել Մոսկվայում, Լենինգրաղում, Պենգայում: 1926-ին եղել է կոմերիտմիության Մոսկ– վայի կոմիտեի քարտուղար, 1927-ին՝ ՀամԼԿԵՄ ԿԿ–ի քարտուղար, 1929– 1939-ին՝ գլխավոր քարտուղար: Կուսակ– ցության XIII–XVII համագումարների պատգամավոր Է, XV համագումարում ընտրվել է ՀամԿ(բ)Կ Կենտրոնական վեր– ստուգիչ հանձնաժողովի անդամ, XVI հա– մագումարում՝ ՀամԿ(բ)Կ ԿԿ–ի անհամու– թյան թեկնածու, XVII-ում՝ անդամ: Եղել Է ՀամԿ(բ)Կ ԿԿ–ի կազմբյուրոյի և ՄՍՀՄ ԿԳԿ–ի անդամ: Պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով:
ԿՈՍԵԿԱՆՍ [նոր լատ. cosecans, co (mple- menti) secans – լրացման սեկանս], տես Եռանկյունաչափական ֆունկցիաներ:
ԿՈՍԵՎ Դիմիտր Կոնստանտինով (ծն. 1903), բուլղար պատմաբան, Բուլղ. ԳԱ ակադեմիկոս (1961), գիտության վաստա– կավոր գործիչ (1969): Բուլղարիայի կոմ– կուսի անդամ 1944-ից: 1923-ի սեպտեմ– բերյան հակաֆաշիստական ապստամբու– թյան մասնակից: Հակաֆաշիստական գործունեության համար 1925-ին հեռակա դատապարտվել է մահվան: 1950–63-ին՝ Բուլղ. ԳԱ պատմության ինստ–ի դիրեկ– տոր, 1962–68-ին՝ Մոֆիայի համալսա– րանի ռեկտոր, 1968-ից՝ Բուլղ. ԳԱ պատ– մական և մանկավարժական գիտություն– ների բաժանմունքի ակադեմիկոս–քարտու– ղար: Կ–ի աշխատությունները հիմնակա– նում վերաբերում են Բուլղարիայի նոր և նորագույն պատմությանդ: Երկ. HoBaH hctophh EojirapHH, M., 1952.
ԿՈՍԻԳԻՆ Ալեքսեյ Նիկոլաևիչ [ծն. 8(21). 2.1904, Պեաերբուրգ], կոմունիստական կուսակցության և սովետական պետու– թյան գործիչ, ՄՄԿԿ ԿԿ քաղբյուրոյի ան– դամ: ՄՍՀՄ Մինիստրների խորհրդի նա– խագահ: ՄՄԿԿ անդամ 1927-ից: 1919– 1921-ին կամավոր ծառայել է կարմիր բա– նակում: 1935-ին ավարտել է Լենինգրադի Մ. Մ. Կիրովի անվ. տեքստիլ ինստ–ը: 1937-ին՝ մանվածք ա–ջուլհակային գոր– ծարանի դիրեկտոր: 1938-ին ղեկավար կուսակցական և սովետական աշխատանք է կատարել Լենինգրադում: 1939-ին նշա– նակվել է ՍՍՀՄ տեքստիլ արդյունաբե– րության ժողկոմ, 1940–46-ին՝ ՍՍՀՄ ժող– կոմխորհի նախագահի տեղակալ, միա– ժամանակ (1943–46)՝ ՌՍՖՍՀ ժողկոմ– խորհի նախագահ: Հայրենական մեծ պա– տերազմի տարիներին (1941–45) Կ. կազ– մակերպչական մեծ աշխատանք է կատա– րել ժող. տնտեսությունը երկրի պաշտ– պանության պահանջներին համապատաս– խան վերափոխելու գործում: 1941-ին և 1942-ին եղել է ՍՍՀՄ ժողկոմխորհի նա– խագահի տեղակալ, միաժամանակ Էվա– կուացիոն խորհրդի նախագահի տեղա– կալ: 1946–53-ի մարտին՝ ՄՄՀՄ Մինիս– տըրների խորհրդի նախագահի տեղակալ, միաժամանակ (1948)՝ ՄՍՀՄ ֆինանսների մինիստր: 1949–53-ին՝ ՄՄՀՄ թեթև ար– դյունաբերության, 1953-ից՝ ՄՄՀՄ թեթև և սննդի արդյունաբերության, ապա՝ ՄՄՀՄ լայն սպառման արդյունաբերական ապրանքների մինիստր (մինչև 1954-ի Փետրվար), միաժամանակ, 1953-ի դեկ– տեմբերից ՄՄՀՄ Մինիստրների խորհըր– դի նախագահի տեղակալ (այս պոստում եղել է նաև 1954-ի Փետրվարից մինչև 1956-ի դեկտեմբերը): 1957-ին նշանակվել է ՍՍՀՄ Պետպլանի նախագահի առաջին Ա. Ն. Կոսիգին տեղակալ, 1957-ի հուլիսից՝ ՍՄՀՄ Մի– նիստրների խորհրդի նախագահի տեղա– կալ և 1959–60-ին՝ միաժամանակ ՍՍՀՄ Պետպլանի նախագահ, 1960-ից՝ ՍՍՀՄ Մինիստրների խորհրդի նախագահի առա– ջին տեղակալ, 1964-ի հոկտեմբերից՝ նա– խագահ: ՍՄԿԿ XVIII–XXV համագումար– ների պատգամավոր է, ՄՄԿԿ ԿԿ–ի անդամ 1939-ից: 1946–48-ին Ա. Ն. Կոսիգինը եղել է ՀամԿ(բ)Կ ԿԿ–ի քաղբյուրոյի անդամու– թյան թեկնածու, 1948–52-ին՝ անդամ: 1952–53, 1957–60-ին՝ ՄՄԿԿ ԿԿ Նախա– գահության անդամության թեկնածու, 1960–66-ին՝ անդամ: Որպես ՄՄԿԿ կոլեկ– տիվ ղեկավարության անդամ Կ. անմիջա– կան մասնակցություն ունի կուսակցության քաղ. գծի, ՄՄՀՄ քաղ., տնտ., պաշտպա– նական հզորության և միջազգային դիր– քերի ամրապնդման ուղղությամբ կառա– վարության որոշումների մշակման և իրա– կանացման գործում: 1966-ից ՍՄԿԿ ԿԿ քաղբյուրոյի անդամ է: Միջազգային կոն– ֆերանսներում և խորհրդակցություննե– րում բազմիցս ներկայացրել է Մովետա– կան Միությունը, գլխավորել սովետական կուսակցական–կառավարական պատվի– րակությունները: ՍՍՀՄ II–X գումա– րումների Գերագույն սովետի դեպուտատ է: 1964-ին և 1974-ին արժանացել է սո– ցիալիստական աշխատանքի հերոսի կոչ– ման: Պարգևատրվել է Լենինի 6, Հոկ– տեմբերյան հեղափոխության և Կարմիր դրոշի շքանշաններով:
ԿՈՍԻՆՈՒՍ [նոր լատ. cosinus, co(mple- menti) sinus – լրացման սինուս], տես Եռանկյունաչափական ֆունկցի՛աներ: Ս. Վ. Կոսիոր
ԿՈՍԻՈՐ Ստանիսլավ Վիկենտևիչ [6(18).11.1889–26.2.1939], սովետական պետական և կուսակցական գործիչ: Կոմունիս– տական կուսակցության անդամ 1907-ից: Փետրվարյան հեղափոխությունից (1917) հետո եղել է կուսակցության Նար– վա–Պետերգոֆյան շրջանային կոմիտեի, ՌՄԴԲ(բ)Կ Պետրոգրադի կոմիտեի և նրա գործադիր կոմիտեի անդամ, մասնակցել է ՌՍԴԲ(բ)Կ VII (ապրիլյան) կոնֆերանսին
