Անօրինակ արկած, որ տեղի ունեցավ Վլադիմիր Մայակովսկու հետ ամառը, դաչայում
ԱՆՕՐԻՆԱԿ ԱՐԿԱԾ,
ՈՐ ՏԵՂԻ ՈՒՆԵՑԱՎ ՎԼԱԴԻՄԻՐ
ՄԱՅԱԿՈՎՍԿՈՒ ՀԵՏ
ԱՄԱՌԸ, ԴԱՉԱՅՈՒՄ
Հարյուր քառսուն հսկա
արևների ուժով
հուրհուրում էր ամռան
մայրամուտը։
Հուլիսին էր, շոգին,
հոսում էր շոգը շոգ,
դաչայում էր,
տոթ էր։
Փոքրիկ լեռան ներքևը ―
Ակո՛ւլինո սարի ―
ընկած էր գյուղը՝
տեղը
տանիքների պարի։
Գյուղի ետևը փոս էր,
և այդ քոսոտ որջում
ամեն անգամ
արևը
իջնում էր ու կորչում։
Իջնում էր նա, որ վաղը
կրկին ելնի, վառվի,
որ ողողի
աշխարհը
իր շողերով կարմիր։
Եվ ամեն օր
նա նո՛ւյնը,
ու ճշտությամբ
խստիվ․
և այս ամենը
ինձ
բարկացրեց սաստիկ։
Մի օր այնքան ես
բարկացա․
― Իջի ցած,
բավական է տապես․
Եվ գոռացի ես․
― Ձրիակեր,
դու այդտեղ քնքշացել ես․
իսկ ես այստեղ
ամառ-ձմեռ
ներկում եմ պլակառներըս․
Եվ գոռացի ես․
― Սպասի՛ր,
լսի՛ր, ոսկեճակա՛տ,
անգործ շրջում ես,
է,
լավ չէ՞
ինձ մոտ թեյի գաս։
Ես ի՞նչ արի․․․
Օ, ես կորա․․․
Ինձ մոտ,
հոժար կամքո՛վ իր,
ահա արևը հուրհրան՝
դաշտով գալիս։
քայլում է․․․
Ուզում եմ
վախս
թաքցնեմ,
գնում եմ ես ետ-ետ,
բայց պարտեզում է նա հրեն,
գալիս է
նա
արդեն։
Մտնում է դուռ ու պատուհան,
թափվում է ներս
անհասը․
մտավ
և շունչ առավ մի պահ,
հետո շնչեց իր բասը․
― Քաշում եմ
ետ
շողերըս
ես այս անգամ թեպետ,
սակայն
դու ինձ
կանչել ես,
պոետ,
դե թեյը բեր․․․
Եվ,
քրտինքի մեջ լողալով, ―
օ, շոգն հոգիս վառել էր, ―
ես,
ինքնաեռը ցույց տալով,
ասի՝
― Նստիր, արևըս․․․
Ո՞ր սատանան էր՝ ինձ դրդեց,
որ ես
կանչեմ նրան,
բայց, քաշվելով, ես նստեցի,
որ չխնդա վրաս։
Ու լուսավոր մի պարզություն
հորդում է նա,
և վախըս
ես մոռանալով
նրա հետ
խոսում եմ
և
ուրախ եմ։
Խոսում եմ
ես
դեսից-դենից,
ասում եմ․
― Շատ է գործս։
Իսկ նա ասում է․
― Պարզ նայիր
կյանքին,
դեռ դու անփորձ ես։
Կարծում ես
հե՞շտ է
արևել․
հապա գնա՛,
փորձի․
բայց դե,
ես պե՛տք է արևեմ,
ես չե՛մ փախչում գործից․․․
Այսպես
խոսում ենք երկուսով,
կորչում է մութի հետքը․
էլ ի՞նչ
գիշեր,
արդեն դու-ով
խոսում ենք իրար հետ մենք։
Քիչ անց արդե՛ն ես՝
մտերիմ՝
խփում եմ իր ուսին,
իսկ նա․
― Նույն բախտն է վիճակված,
պոե՛տ, մեզ երկուսիս։
Գնանք, պոե՛տ,
գոռա՛նք,
երգե՛նք,
խրվենք կյանքի գորշ խորքը․
ես իմ
շողերը կցրեմ,
դու քոնը՝
երգերո՛վ քո։
Էլ ո՛չ ստվեր կա,
ո՛չ խավար,
ընկավ մութի պատնեշը․
հիմա երգի՛ր դու
ու շողա,
էլ լույսն ու երգն անվե՜րջ է։
Երբ նա հոգնի,
ուզի պառկել
գիշերն՝ այդ բութ քնկոտը,
ես իմ շողերը կարձակեմ,
և գիշերի՛ մեջ
կծագե
իմ լուսյն ու առավոտը։
Լուսել ընդմի՛շտ,
երգել անվե՛րջ,
մինչև սառչի լեզուն քո,
լուսել,
ա՛յ սա է արևի
և իմ
միակ
լոզունգը․․․