Էջ:Աշխարհացոյց.djvu/11

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված չէ

քաղաքէ որ կայ ՚ի մէջ քաղաքացն Ռինկորուրայ եւ Գազայ՝ եզեր Փիւնիկեցոց ծոցուն, որ ընդ մէջ ծովուն հատանելով անցանէ ընդ կղզիս՝ մինչ ցՏենոդոս ՚ի Քաղկեդոն Բիւթանացւոց, մինչ ՚ի Տաւնաւիս գետ։ Իսկ յարեւելս կոյս՝ զհարաւ եւ զհիւսիսի եւ զմէջն՝ Ասիա ունի մինչեւ ցԱնծանօթ երկիր. վասն որոյ մեծագոյն է քան զայլ հատածսն. եւ սա է առաջին բաժին աշխարհի. եւ զի Լիբիա մեծագոյն է սահմանօք քան զԵւրոպիա, սա երկրորդ է Ասիայ, եւ երրորդ Եւրոպիա։ Ինձ թուի Սեմայ, Քամայ, եւ Յաբեթի։

Եւ յաղագս միջոցի աշխարհի բնակութեան մարդկան, Պտղոմէոս ասէ զԵրջանիկն Արաբիա՝ առ հարաւային եզեր Պարսայ ծովուն, որ Ձկնակերաց ծոցն կոչի. բայց ոչ հաւանիմ. քանզի աւետարանն ծագ երկրի կոչէ զԵրջանիկն Արաբիա, ուստի եկն դշխոյն Սաբայ, կամ Եթովպացւոց՝ յաղագս մերձաւորութեան անձուկ անցիցն. եւ մէջ լսի Երուսաղեմ, որ միաչափ հեռակցութիւն ունի ՚ի ծայրից եւ յեզերաց երկրէ զոր Տէրն ասէ. եւ Դաւիթ ասէ, «Արար փրկութիւն ՚ի մէջ երկրի»։ Եւ Եւսեբ մեկնելով ասէ, Ոչ վասն Հրէիցն, այլ զի ՚ի մէջ է Երուսաղէմ ազգաց ընտրելոց, խաչեցաւ Տէրն, զի ամենայն ազգաց է տէր. ըստ որում ասէ, «Աստուած թագաւոր յառաջ քան զյաւիտեանս»։ Արդ է ճշմարիտ. Երուսաղէմ մէջ ամենայնի. թէպէտ ըստ չափուցն Պտղոմեայ երկայն տարածէ յարեւելս կոյս. այլ զերկուս չափսն ՚ի մի դնելով՝ նկարագրեսցուք. զի այսպէս եւ հարաւայինն ութ աւելի գայ ըստ Պտղոմեայ. մեք զերկայնութեան չափն վաթսուն ամբողջ պահեսցուք. զի նեղ է բնակութեամբ, եւ երեքհարիւր ութսուն եւ մի. նոյն եւ անդր զհարիւր կրկնեսցուք, եւ լինի յիսուն ? նոյնգունակ եւ ըստ հարաւային կողմանն յայրեցայ գօտւոյն, զութն ՚ի չորս, եւ բերէ ստուգապէս զնմանութիւն պտղոմական երկրագրութեան։

Եւ արդ որովհետեւ բովանդակեցաք զհասարակախօսութիւնս, սկսանիմք պատմել զառանձնութիւն նոցա ըստ դրից Պապայ Աղէքսանդրացւոյ. սկսեալ յարեւմտից յՈվկիանոսէ յառաջին մասնէ երկայնութեան, ՚ի Սպանիայ, ՚ի Ծայրէն որ կոչի Յե