Էջ:Գրական քննադատական երկեր, Նիկոլ Աղբալյան.djvu/140

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված է

ուրիշի հոգին մտնելու շնորհքը — ստեղծագործութեան շնորհքը:Տեսէք «Բալէս ունի հնդու—մաթայ» ոտանաւորը,(34,Դ.) ուր մի մօր խօսքերն են մէջ բերած երեխային խաղացնելիս. այստեղ նա ոչ միայն հաւաքել, իրար մօտ է դրել բոլոր այն խօսքերն ու արտայայտութիւնները, որ գործ է ածում ժողովրդի մայրը այդպիսի դէպքերում, այլ եւ այդ հաւաքածուն մկրտել է զուտ Հայ մօր զգացմունքով, մտել է նրա հոգու մէջ ապրել ու զգացել նրա նման…

Ժողովրդական բանաստեղծութիւնները շատ չեն թուով, բայց որակով թանկագին են. մանրամասն զբաղմունքի նիւթ դարձնել նրանց՝ նշանակում է մէկ—մէկ արտագրել ու քննել, որ շատ ժամանակ կը խլի մեզանից. նրանք բոլորը հիանալի բաներ են, որպէս գեղարուեստական երկեր… Բայց մենք չենք կարող այդ խմբի պսակը կազմող երեք սքանչելիքներից գոնէ մէկը չբերել այստեղ:(Այդ երեքն են՝ 54 Դ.59 ԺԱ.,եւ 60,ԺԳ.):

Արեւն հասալ սարի գլխուն,
Դա՛ր ու դաշտո՛ւմ լուս չկա՛յ,
Հաւք ու թռչունք մտան խոր քուն,
Ա՜խ, ինձ համար քուն չը կա՛յ:
Լուսնակն ընկաւ երթկից նես,
Զով հովերն է՛լ մըթնշողես
Աստղերի հետ են զրցում:
Սիրուն աստղե՜ր, անուշ հովե՜ր,
Եարս ո՞ւր ա էս գիշե՜ր,
Պարդ երկնքի նշխուն աչե՜ր,
Եարիս տեսա՞ք էս գիշեր…
Լուսը բացւաւ, դուռը բացւաւ,
Ամպ ու գամպ է— թօ՛ն կուգայ.
Ալ—ձին եկաւ , անտէր եկաւ ,
Եարս ո՞ւր ա՛ , տո՛ւն չի՛ գայ…


Ահա ձեզ մի սիրող ու սպասող սրտի անցկացրած անքուն գիշեր մինչեւ առաւօտ. հերոսուհին իր տեղը պառկած՝ մէկ—մէկ նկատում է գիշերուայ մասերը, սպասում եարին մինչեւ առաւօտ, երբ դուռն է բացւում եւ ձին է գալիս անտէր… Ու երազո՜ւմ էք, մտքով թռչում այն սարերն ու դաշտերը, ուր տանջւում ու սպասում են այդ «եար»երը, դուք էլ մասնակից էք լինում նրանց զգացմունքն: