3 Ս. Շահազիզ, Լևոնի վիշտը և զանազան բանաստեղծություններ, Մոսկվա, 1865, էջ 237 («Խորհրդածություն բանաստեղծի»):
4 Մ. Պեշիքթաշլյան, Մատենագրությունք, Կ. Պոլիս, 1870, էջ 20 —21։
5 Ռ. Պատկանյան, Ընտիր երկասիրություններ, հ. I, Պետերբուրգ, 1893, էջ 9 — 10 («Շինականի երեկոյան երգը»)։
6 Ղ. Աղայանց, Բանաստեղծություններ, 1890, էջ 25 — 26 («Սերմնացան»)։
7 Ռ. Պատկանյան, Ընտիր երկասիրություններ, Հ. I, Էջ 23 — 25 («Օրորոցի երգ գյուղական այրի կնոջ»)։
8 Ղ. Աղայանց, Բանաստեղծություններ, Էջ 27 — 28 («Ճախարակ»)։
9 1904 թ. հունիսի 5-ին Ցու. Վեսելովսկուն հղած նամակում Պ. Պռոշյանը գրում Է. «Միակ անձնավորությունը, որ անմիջական ազդիչ մասնակցություն ունի իմ ամբողջ գրական երկերի մեջ՝ սկսած 1860 թվին լույս տեսած «Սոս և Վարդիթեր» անդրանիկ վեպիցս մինչև վերջին գրական աշխատությունը, եղել է, լինում է և լինելու Է անմահ Խաչատուր Աբովյանցը։ Նրա «Վերք Հայաստանին» Է ինձ գրական ասպարեզը տուն քարշողը. սիրել եմ Աբովյանցին, ինքնահոժար նվիրվել եմ նորա ուղղությանը և սիրելի է ինձ թույլ գրչիս վերջին ճռճռոցը նույն ուղղության մեջ դադարեցնելու։ Թե որքան եմ հաջողել, այդ իմ գործը չէ դատելը, բայց պիտի ասեմ, որ ես ամենայն ճիգն թափել եմ Աբովյանցի շկոլային հարազատ մնալու» (տե՛ս Պերճ Պռոշյան, Երկերի ժողովածու երեք հատորով, հ. III, Երևան, 1954, էջ 631 — 632)։
10 Դեպի բարին ու դեպի կատարյալն առաջ գնալու գաղափարը, որ Ղ. Աղայանի իդեալն է, դրված է «Արություն և Մանվել» վեպի հիմքում։ Հմմտ. Ղազարոս Աղայան, Երկերի ժողովածու 4 հատորով, Հ. I, Երևան, 1962, էջ 91։
11 Ս. Շահազիզ, Հոբելյանի տարեդարձ, Մոսկվա, 1893, էջ 63։
12 Ռ. Պատկանյան, Ընտիր երկասիրություններ, Հ. I, էջ 169 («Մշեցոց նոր սերունդ»)։
13 Նկատի ունի Րաֆֆու «Ամեն տեղ տիրած խորին լռություն» սկսվածքով բանաստեղծությունը՝ գրված 1857 թ. Աղթամարում, որ ավելի հայտնի է իր «Ձայն տուր ով ծովակ, ինչու լռում ես» տողով։
14 Նկատի ունի Րաֆֆու «Խենթ» և «Կայծեր» վեպերը։
15 Զեյթունի հայությունը թուրքական բռնապետության դեմ զինված ելույթներ է ունեցել 1862, 1877 — 1878 և 1895 թվականներին: Այս մասին մանրամասն տե՛ս «Հայկական սովետական հանրագիտարան», հ. 3, Երևան, 1977, էջ 684 — 685։
16 Տե՛ս Մշ, 1872 № 1:
