- 13 -
կնքել (հու,սաց պետութեան Հեա ես թագաւորին էլ ներկայացնել մի որ ես է Հազուագիւա ես թանկագին նուէր . որպէս զի ցոյց աուած լինեն իրենց արաադրելի ապրանքներ ի նա խազ աղափարր տ
Ջուղայի Հայերի մէջ կային այնպիսի մաքոսր գործ Հանող ականա^ գործ ք արծաթագործներ ոս ոսկերիչներ » որ նրանց ձեռագործն գեռ այսօր էլ զարմացնում է աեսնոզներին % ԱՀա այդ արՀեսսւաւ ոլւների ձե ֊ ռակերա գաՀաւորակն ուղարկուեցաւ Ռուսիա %
ՍպաՀանի Հայ Վաճառականական Ընկերութիւնն արդէն վաղուց գոա յութիւն ունէր եւ աոեւ արական կապերով կապուած էր Հնդկասաանի Հեա 9 նոյն իսկ Հնգկակաէւ քաղաքներում բաժ անմունքներ ունէր % Գըլ– խաւոր վաճաոելիքներն էին մեաաքս » մեաաքսէ ու բամբակէ գործ* ոա ածքներ ւ թանկագին ակներ եւ այլն « Նրանց քարաւաններկը գնում էին մինչեւ Հնդկական ոլ աաճ կական ծովեզրեայ քաղաքներ 9 Բուխա րայի կողՍեր , Տփխիս » ու ր վաղա ց արդէն պարսիկ վաճառականներն սեպՀական ք՛ոբվանսարայներ ունէին % Վրացերէն մի ՚ԼԷ՚գիկի ՚^էք » որ կոէւում է սկորաե եբհխայ» • նկարադրուած է պարաիկ վաճառականներու աոեւ աո» րն » Բնական է որ մեր երկիր 9 որ առանձին աոեւ արական գ իւ րոսթ իւններ էր սաեղծում » ւսւե լ ի ցանկ ալ ի . պէաք է լինէր Հայ Վա^ ճաոականւսկան Ընկերութեան ւ
1641 թ* .Պարսից ՇաՀի մօա արՀեոսյական մասի կառավարիչ էր Օա^ կոբ ՕովՀաննէս Ջուզայեցին ւ ( արան Պ* Լէօն իր « Հայկական ա պագ֊ ր ու թ եան » մէ9 է ՕովՀաննէս վարդապեաի Հեա ) տ Սա Եւրոպա
ճանապա րՀո րդե լով զր աղու ե ցաւ մեքենս/յական արՀեսաով եւ Պարսկաո^ աան մի քանի գիւրու թ իւններ ու նոր ւէեքենանե ր մուծեց , որոնցով դ դաւ ում Էր Հայ Վաճառականական Ընկերութիւնն ւ Ս պ աՀանում աոա. ք^ին անգամ ապագրու թ իւ ն մոլծոզն Էլ սա Էր ել առաջին անգամ իր շի֊ նած աառերով ապեց ս• Պօղոսի թ գթերը • եօթը գ լու խ Սաղմոս , սաա կայն ապագրական թանաք չունենալու պաս՚ճաոով թողեց Ասաոսածա֊ շունչ ապելու միաքը է Այս մասին բաւական աեղեկութիւն Է աալիս Պե^ աերբուրդի Հայ սւպագրո լթ ե ան ժրաջան մշակ ՕովՀաննիսեան ՕովոԷփ սարկաւագն իր ոուս , լեզուով ս Հայկական յիշաաակարաններ » ( Արւէենս*. կիայ Պամեաանիկի» //• Պեաերբուրդ 1807 թ՛) ղրքու՜^ր 1 Երեւի այդսւե^ ՂՒՅ է 4.^1'ծՐ^է այդ Օակոբ ՕովՀաննէս Ջուղայեցու մասին նաեւ Ս• Ն • լինկին ԼեսաՀասէոր « Ժողովածու Արձան ադ րու թ եան ց » • որոնք վերա^
բերլոլմ են Հայ ժողովրդի պասւմա թեան ֆ Մոսկուա 1833-1838 )•
Հայ վաճառականներն իրենց դեսպան* ընարեցին իրենց աւագագոյն վաճառակ աննե րից մէկի որդոլն Խօջա ՀՀ՚ոքար ՍարՀաաեանին , եւ նա
իր Հեա վերցնելով էլի ինը Հոգի% 1651) թոսականի ամառը ծովով դիմեց Աս արա խան « Օգոսաոս 1-ին նա ս$րդէն Աոարախանու ւՈ* էր 9 ու ր նա ծա^ նօթացաւ ւոեղական Հայ վաճառականներէ* Հեա ել ապա ներկայացաւ
0ւցւէւ26շ1 Եգ